269
het door ziekte geteisterde Boerenleger was verloopen zonder
zich aan de ongunstige kansen, welke èn het terrein èn het kli
maat hem daar aanboden, te wagen, om zoo op gemakkelijke
wijze de Z. A. Republiek te paciflceeren.
Keeren we na deze uitweiding tot de gebeurtenissen ten Zuiden
van Pretoria terug. Den 3en was French met drie brigades naar
het Noordwesten getrokken om weder door eene wijde omtrek
king Botha, die ten Zuiden van Pretoria stond, in den rug te val
len. Pole Carew bevond zich ten Westen van den spoorweg, links
van hem een der brigades van Tucker (de andere was zooals we
reeds mededeelden te Johannesburg achtergelaten), terwijl 5 K.M.
meer Westelijk Hamilton stond. De vleugels werden gedekt dooi
de afdeelingen bereden infanterie -van Henry en kolonel Le Gal-
lais. Terwijl deze macht in opmarsch was, trachtte de majoor
Hunter-Weston zich aan het hoofd van 200 lansiers (van het
9e en 16e regiment) van den spoorweg naar Lorenzo Marques
te verzekeren door een op 20 K.M. van Pretoria gelegen punt te
bezetten. Hij werd daarin verhinderd en met groot verlies
teruggeslagen.
Gelukkiger was French, die bij Zesmijlspruit aan de Hennep
rivier met de federalen in een gevecht kwam, dat zich aan beide
zijden door bijzondere hardnekkigheid kenmerkte. Hoewel de dag-
geen beslissing bracht, trokken de Boeren 's nachts terug op Irene,
waar den 4en nogmaals hevig gestreden werd. Yan 1 uur tot 4
uur werd de stelling der Boeren daar door ruim 40 kanonnen
onder vuur genomen en eerst toen door de verdedigers ontruimd.
Hamilton vervolgde de Boeren, die door Pretoria aftrokken tot
op 2 K.M. ten Noorden van de stad.
Roberts sloeg ten Zuiden daarvan zijn bivak op en kreeg 's
nachts bezoek van eene door Louis Botha gezonden commissie,
die een wapenstilstand vroeg om over de voorwaarden der over
gave te onderhandelen. Roberts deelde der commissie mede, dat
hij slechts met onvoorwaardelijke overgave genoegen kon nemen,
waarna in het vroege morgenuur de commissie terugkeerde en
namens Botha mededeelde, dat geen tegenstand zoude worden
geboden, doch dat verzocht werd vrouwen en kinderen te bescher
men, eigendommen te sparen, 's Anderen daags rukte Roberts
de hoofstad der Z. A. Republiek binnen, heesch er de Britsche