363
le. Muildier. Kanon zonder sluitstuk.
2e. id. Voorstuk zonder as, paktasschen.
3e. id. As, lamoenberrie, schop, pikhouweel (of twee
schoppen) bijl en sluitstuk.
4e. id. Achterstuk, raden, draagboomen, ophoudrepen,
zak met poetslappen en kist voor algemeene
behoeften.
Het derde muildier heeft bij onze bergartillerie den besten last,
en hoewel deze niet zoo beduidend minder is dan die van het eer
ste en tweede muildier, zoo ziet men hiervoor altijd veel slechter
dieren gebruiken en met beter resultaat. AVel een bewijs dus,
dat de ligging van den last van zeer veel gewicht is.
Over het algemeen kunnen wij evenwel zeggen, dat, zooals de
toestand nu is, de lasten der dieren (ook der draagpaarden) veel
te groot zijn, om deze met succes in de zware terreinen, wel
ke wij bij bijna elke expeditie vinden, te kunnen gebruiken. Een
gevolg van deze zuinige organisatie is dan ook, dat er lang niet dat
nut van onze bergartillerie wordt getrokken, welke zij zou kunnen
presteeren bij een grootere sterkte aan muildieren en paarden.
Met de invoering' van het geweer M. '95 en het daardoor ge
ringer geworden nuttig effect van ons verouderd geschut in verge
lijking met de infanterie is het zelfs te betwijfelen of het medevoe
ren van bergartillerie in vele gevallen wel aanbeveling verdient,
daar zij de vlugheid van beweging der troepen zoo vermindert.
Het gewicht door de draagpaarden te dragen kan zeer goed
worden verminderd met twee kartetsen en twee kardoezen No. 1
terwijl draagbok en munitiekisten ook zeker lichter kunnen wor
den geconstrueerd. Elke K.G., waarmede wij onze dieren kun
nen verlichten, is van groot gewicht.
Yoor de kartetsen kunnen dan afzonderlijke dieren worden aan
gewezen, terwijl b.v. aan den draagbok van een der muildieren
nog twee kartetsen kunnen worden bevestigd, die bij het in bat
terij komen genomen kunnen worden en klaar gelegd.
Hiermede ben ik aan het einde gekomen van de enkele op
merkingen, die ik wenschte te maken.
Buitenzorg23- 11- 1900. H. L. J. Holle.
