392
2 samen 50 leerlingen,
3 samen 150 leerlingen.
Een kijkje in het verslag betreffende het lager onderwijs voor
Europeanen, geeft aan, dat, in 1899, 381 inlandsche christenkin
deren en 796 inlandsche niet-christen scholieren de Europeesche
gouvernements- en particuliere lagere scholen in Indië volgden,
een totaal dus van bijna 1200 inlandsche leerlingen. Uit de te
mijner beschikking staande cijfers is de gevolgtrekking te maken,
dat ruim 5 pCt. van het totaal aantal der leerlingen van de lagere
scholen, deze jaarlijks verlaten na al de vakken te hebben door
loopen, dit zou voor de inlandsche leerlingen van alle scholen
slechts 60 per jaar gevenhetgeen zeker niet veel is als bron
voor al het verder meer uitgebreid onderwijs.
Neemt men nu al in aanmerking, dat het officier-worden en het
dragen van den krijgsmansrok op den inlander van aanzienlijke
geboorte zeker veel aantrekkingskracht zal uitoefenen, en dat
thans reeds onder de hooggeplaatste inlanders velen geen vrede
meer hebben met de bekrompen adat-opvoeding, die hunnen zonen
tot nu toe gegeven wordt, maar dat zij, in weerwil daarvan, hen
daaraan niet onttrekken omdat zij geen anderen uitweg weten
overeenkomstig hun stand, dan nog is m.i. uit de hier gegeven
cijfers slechts op te maken, dat men in geen geval spoedig een
eenigszins groot aantal leerlingen voor de inlandsche K. M. A.
mag verwachten. De drang tot het laten doorloopen van 't Euro-
peesch lager onderwijs moet bij de aanzienlijke inlanders eerst
grooter worden gemaakt, ouderliefde, eigenbelang, ijdelheid en
naijver zelfs moeten daartoe hunne goede werking uitoefenen.
Aan leerlingen, die van verre plaatsen naar de H. B. Sn. gaan (b.v.
de Amboneezen) zal van 's lands wege eene tegemoetkoming in
de studiekosten moeten verleend worden. Zoo kan geleidelijk en
langzaam het aantal aspiranten grooter en eindelijk groot genoeg
worden om den inlandschen officier ten volle de plaats te geven,
die hem m.i. in het leger toegedacht mag worden.
Op welk aantal leerlingen gemiddeld per jaar gerekend zal
moeten worden als de maatregel in volle werking is gekomen,
zal uit het hier volgende blijken.
Omstreeks den tijdwaarin de Europeesche officieren tot kapi
tein worden bevorderdschrijft paan hunne inlandsche collega's