407
voeding een rol speelt. Waar de man van huis uit nimmer aan
orde gewend is geweest, en nimmer gewezen is op het nut
hiervan, daar zijn, geloof ons vrij, eenige dagen arrest of poli
tiekamer, voorafgegaan door meer of minder stekelige aanmer
kingen, niet geschikt om verbetering te verkrijgen. Yeel te veel
beschouwen wij wanorde als uitvloeisel van onwil, maar het
wordt dit op bovenomschreven wijze. Wij willen niet beweren,
dat nimmer onwil in het spel is, maar om deze te buigen zul
len we andere maatregelen moeten nemen,.die de opvoeding van
het begeervermogen ons moet doen kennen. Wat we hier wil-
den zeggen is dit, dat wanorde doorgaans het gevolg is van
onkunde en onhandigheid, en deze beiden worden vop hun beurt - -
veroorzaakt door gebrekkige opleiding. Reeds als recruut moet
den man zin voor orde zijn geleerd. Wij zouden het voor het
belang van de zaak niet te veel achten, wanneer men de eerste
acht a veertien dagen, dat de man in dienst is, uitsluitend niets
deed dan hem dat theoretisch en practisch goed te leeren. Hij
zelf en het Leger zullen er vrij wat meer aan hebben dan dat
men maar dadelijk met exerceeren begint. Een burger, zoo
kers-vers uit het volk verplaatst, mag niet zoo dadelijk in het
harnas van het drilsysteem worden gestoken. Bij een paard
doet men dit zelfs niet, laat staan bij een mensch. Zeker,
men kan het wel doen, maar dan ook niet meer gesproken
van vormen, opvoeden, enz., maar van „africhten". Karakteris
tieke uitdrukking, alleen bij ons militairen in gebruik! Een man,
dus een mensch africhten dresseeren op het soldaat zijn En
gebruikten we nu nog maar alleen het woord, maar we doen het.
Onze recruut wordt gedresseerden niet gevormd! Het is nog
uit den tijd toen men vreemde huurtroepen in dienst nam, en
toen allerlei uitvaagsel van andere natiën in eigen land als sol
daat moest dulden. Yerder ligt de schuld aan ons te veel kijken
naar andere legers. Yooral zien we gaarne naar het Duitsche.
Wij zullen de eersten zijn om te bekennen, dat we de militaire
waarde van dat Leger hoog schatten, maar voor de opvoeding van
onzen soldaat moeten we er niet bij ter schole gaan. De wijze
van opvoeden wordt bepaald naar hem, die men op te voeden heeft,
en daarmede is alles gezegd. Een Hollander is geen Duitscher,
en omgekeerd. Yoor den laatste moge het drilsysteem (trouwens
