487
sioen verwierven, er eindelijk eens toe mochten besluiten haar papieren
kind te gedenken en voor verbetering der papiersoort, vergrooting for
maat alsmede gratis-verspreiding, wat zilverlingen beschikbaar te stellen,
laten wij hieronder den inhoud van een artikel uit „Oost en West" vol
gen, dat er onze lezers wellicht toe brengen zal met het nieuwe Malei-
sche blad kennis te maken.
In „Oost en West", het nieuwe orgaan van de bekende Vereeniging
van dien naam, lezen wij
DE „BANDERA WOLANDA".
Als Hoofdcorrespondent van de Nederlandsehe Soldatenkrant voor Indië,
rijpte bij den le luit. Clockener Brousson het plan om ook voor de inland-
sche en Amboineesche militairen in Ned.-lndië een Maleische Soldaten
krant, de „Soerat Chabar Soldadoe" te stichten.
De uitgever firma Albrecht en Co. geloofde niet aan de levensvat
baarheid, doch wilde het probeeren. Medewerkers waren de Pangeran
Haryo Sasraningrat, Kapitein van het Legioen Pakoe Alam te Djocja-
karta, J. E. Tehupeiory, een zeer intelligent leerling der Dokter-djawa-
school te Batavia, F. Wiggers, de Redacteur van de Pembrita Betawi en
de Amboineesche godsdienstleeraren J. Thenu en M. A. Sahuleka, respec
tievelijk te Koeta Radja en Magelang.
31 Augustus 1899 werd op groote schaal een proefnummer met circu
laire bij het Leger verspreid; men wilde 1 Januari 1900 met de uitgave
beginnen, doch het pessimisme van den uitgever scheen juist. Er kwa
men bitier weinig aanvragen om abonnement binnen. De zaak werd
echter daarom niet opgegeven. De ontwerper ontving financiëele hulp
van den heer Taylor van de Kon. Paketvaartmaatschappij en van Z. H.
den Sultan van Langkat en begon weer rusteloos propaganda te maken.
Ook vroeg hij een geldelijken steun aan het publiek in Holland en Indië,
doch ontving zeer weinig blijken van instemming.
Toch begon Albrecht Co. 15 April 1900 met de Uitgave van de
„Soerat Chabar Soldadoe" en wel met pl.m. 400 abonnés, terwijl pl.m.
400 exemplaren gratis verspreid werden.
Doel van het blad was niet-Hollandsche militairen liefde voor hun
Koningin, voor Nederland, voor hun vaandel in te boezemen. Hun
door grootsche voorbeelden van rasgenooten tot navolging te prikkelen,
kortom het z.g. militaire moreel der bruine strijders te ontwikkelen.
De „Soerat Chabar Soldadoe" had succes. Thans is de oplaag 6000
exemplaren. De abonnementsprijs is door den Uitgever verlaagd tot 50
cent per drie maanden, 90 cent per half jaar en 1.50 per twaalf maanden.
Aangezien er echter ongeveer 5500 niet-militairen zich geabonneerd
hebben, begreep de stichter, dat de naam „Soerat Chabar Soldadoe" niet
