229
Koningin had daartoe meer aanleiding gegeven dan de geleden
nederlaag. Van die omstandigheid had kol. Waleson partij moeten
trekken in het bewustzijn, dat niet met het bezit van Boni maar
met de gevangenneming der Koningin de strijd als beëindigd be
schouwd zou mogen worden. Het is mogelijk, dat zijne instructie
alleen sprak van het vermeesteren of tuchtigen van Boni, maar
dit bewijst alleen hoe verkeerd het is door eene instructie de
handen des bevelhebbers te binden, en in het onderhavige geval
ware dunkt ons de expeditie-commandant door de omstandig
heden volkomen gerechtvaardigd geweest zijn agressief optreden
voort te zetten. Dat Boni nagenoeg zonder slag of stoot ons
in handen zou vallen, had men te Buitenzorg niet kunnen ver
wachten toen men daar de instructie samenstelde.
Of wij ons voorstellen, dat Pasempa onzen troepen in handen
moest vallen? We moeten die vraag bevestigend beantwoorden
en meenen, dat er alle redenen toe bestonden het niet onbe
proefd te laten.
In zijne „Bijdrage enz." schreef de kolonel Waleson, dat
hij zich gaarne van de verplichting om een benteng te bouwen
ontslagen had gezien en veel liever getracht zoude hebben
Pasempa en Pampanoea gelijktijdig te nemen, 't Is mogelijk,
dat een zoo vermetel plan met succes zou zijn bekroond ge
worden, maar we noemen het gelukkig, dat het niet tot uit
voering is gebracht. De groote afstand tusschen beide plaatsen
in aanmerking genomen zou het roekeloosheid zijn geweest de
troepenmacht te splitsen en elk der deelen gelijktijdig te doen
oprukken tegen zoo ver uiteenliggende sterkten waarvan men
bovendien te weinig wist.
Het is niet onwaarschijnlijk, dat de kolonel Waleson in den
loop der jaren zoo optimistisch is gaan denken. Had hij zich,
toen hij voor het geval stond, inderdaad overtuigd gehouden,
dat zijne overwinning zeker moest zijn, dan zou hij ondanks
de bindende instructie niet geaarzeld hebben. Immers als men
succès heeft behaald_ valt de verdediging van eene handeling,
afwijkende van de gegeven instructie, niet zoo moeilijk.
Hoe 't ook zij, de kolonel ontruimde Boni den volgenden dag,
deed ten believe van den vorst van Goa en tot ergernis zijner
inlandsche soldaten een tempel in Boni vernielen en trok in
