351
zame eener militaire vertooning deed den generaal heenstappen
over de bezwaren, die aan den marsch van de sterke troepen
macht over zulk een grooten afstand en door zulk moeilijk be
gaanbaar terrein noodwendig moesten gepaard gaan. Vooral bet
meevoeren der stukken heeft zeer veel inspanning gekost, maai
de moeite werd ruim beloond, want te Pampanoea was het dui
delijk merkbaar, dat de bevolking diepen eerbied had voor de
vele kanons.
Dat de marsch in hooge mate lastig en vermoeiend was ge
weest, blijkt wel als men bedenkt, dat gedurende den eersten
dag werd gemarcheerd van 's morgens half zes tot 's namid
dags half zeven uren en dat slechts een afstand van ongeveer
18 palen was afgelegd, en dat men den tweeden dag onder
zwaren regen ruim tien uren noodig had om 7 palen af te leggen.
Gelukkig was de derde marschdag niet zwaar, want de zoo ge
vreesde cholera had al eenige offers geëischt en het werd dus
tijd, dat de troepen door rust en goede ligging op hun verhaal
konden komen.
De gezondheidstoestand -was overigens zeer gunstig geweest,,
waartoe de oordeelkundige keuze der bivaks zeer zeker veel heeft
hij gedragen.
Met het rust roest, was behoorlijk rekening gehouden. Niets
toch, we zeiden het reeds in onze beschouwing over de expe
ditie in 1859, is verderfelijker voor een te velde zijnde troepen
macht dan het dagen achtereen werkeloos blijven.
Had het grondwerk te Badjoa, onder kolonel Waleson door de
troepen verricht, noodwendig ziekten moeten veroorzaken,
te Balang-Nipa, waar ook een benting werd gebouwd, had men
zich tevreden gesteld met eene uit klapperstammen samen
gestelde borstwering, en bleef de gezondheidstoestand bevre
digend.
Na een verblijf van een tiental dagen werd de terugmarsch
naar Palakka ondernomen, terwijl, als gevolg van den in ons voor
deel veranderden politieken toestand, korten tijd daarna tot ver
mindering van troepen mocht worden besloten.
Van eene vestiging aan de Tjenrana kon niets komen, de ben
ting te Badjoa, die zoovele slachtoffers onder hare wallen had
zien begraven, werd geslecht en zoo voor goed gebroken met