382
dergelijke plaatsen doortrekken; waren zij beladen, dan was het
absoluut onmogelijk. Er zat dus niets anders op, dan het materieel
af te laden en dit in lasten verdeeld, door de kanonniers te laten
dragen om alles bij een minder moeilijk gedeelte weer op te laden-
Zelfs de draagbokken werden bij zulke gelegenheden afgenomen.
Gelukkig was het lichte maan en alles liep zonder ongelukken af-
Op vele plaatsen was het pad zoo weinig van het overige ter
rein te onderscheiden, dat eenige infanteristen verdwaalden en niet
voor den volgenden dag het meer bereikten, terwijl een cavalerie
convooi, dat vivres aanbracht, vijf muildieren verloor en dat op
klaarlichten dag.
Den 13en Jan. vertrok het detachement uit Bayayungan naar
Talisay, waar het zich met de hoofdmacht onder generaal Schwan
vereenigde. Gedurende dezen marsch werd over een afstand van
300 yards door het water, dat tot' de borst reikte, gemarcheerd.
Nog denzelfden dag ging het detachement van Talisay naar Santo
Tomas; het had alzoo over de 20 mijlen 1) afgelegd.
Te Santo Tomas kreeg kapt. van Deusen het commando over
de artillerie der brigade, bestaande uit 10 stukkentwee luitenants
stonden onder hem. Het materieel telde vijf Vickers-Maxim berg-
kanonnen van 7,5 c.M., één veldkanon van 3,2", drie Hotchkiss
bergkanonnen van 1,65" en één Gatling-kanon.
In den namiddag van den 14™, ongeveer om 4 uur, werd gemar
cheerd van Santo Tomas naar Lipa, 12 mijl. Den volgenden
dag vertrokken twee colonnes langs verschillende wegen naar
Batangas, dat na lichten tegenstand bezet werd. Van Batangas
werden twee Hotchkiss kanonnen, als niet meer noodig, over zee
naar Manila gezonden. Luitenant Summerall werd met eene
colonne den 17eQ naar Rosario gezonden; den 19en, 4 uur n.m. mar
cheerden kapt. Van Deusen en zijn andere luitenant, Buckey,
met een bataljon van het 30e regiment Vol. Infantry onder kolonel
Gardener, langs een zeer slechten weg eveneens naar Rosario,
waar men te half twee v.m. aankwam. Vijf uur later, te half ze
ven v. m. werd weer opgebroken om te 7 uur n. m. te San Pablo
aan te komen. In 27 uren toaren alzoo 36 mijlen afgelegd. Menschen
en dieren waren vermoeid, doch overigens in goede conditie 2).
1) 1 mijl 1760 yards 1609,315M.; 1 duim ("i yard 0,0254 M.
36
2) Het rapport zegt: „Men and animals were tired but otherwise in good condition."