431
„know how much delay and hesitation there has been as to
„despatch off the Eigth Division which has even now been sent
„out without its proper allowance of artillery".
Lord Roberts wist evenwel al die moeilijkheden meesterlijk
te overwinnen. Na zijn snellen marsch naar Bloemfontein bleef
hij kalm in die plaats, totdat zij geheel was ingericht als tus-
schenbasis. Daar de trein ternauwernood de voorraden voor het
dagelijksch gebruik van de aanwezige troepenmacht kon aan
voeren, duurde het langen tijd vóór dat de reserve-voorraden
bijeen waren. Maar ook op versterkingen van het leger moest
worden gewacht, want, zegt von der G-oltz: „invallende legers
„smelten weg als sneeuw voor de zon." Immers, behalve op de
verliezen, moest worden gerekend op de bezettingen der verbin
dingslijnen en aangezien de Engelsche reglementen voorschrij
ven, dat voor eene linie van 160 K.M. vier bataljons infanterie,
een regiment cavalerie en twee batterijen artillerie noodigzijn,
hetgeen een totaal van 4500 man op die lengte van com
municatie-lijn geeft, moest men beschikbaar hebben aan étape
troepen voor de communicatie-lij n van de operatie-basis tot Bloem
fontein 30000 man en voor die van Bloemfontein tot Pretoria
20000 man.
Gedurende de expeditie in Afghanistan werden door lord Ro
berts 1000 man noodig geacht voor de beveiliging van iedere 16 K.M.
(10 Engelsche mijlen) der communicatie-lijn.
Toen lord Roberts den 30en April eindelijk den marsch in
Noordelijke richting hervatte, kon worden gezegd, dat Bloem
fontein geheel beantwoordde aan het doel, waarvoor het was
ingericht.
De zoozeer in het voordeel der Engelschen veranderde toestand
had bovendien het moreel van den soldaat in hooge mate doen
rijzen, zoodat, niettegenstaande de aanwezigheid van vijandelijke
afdeelingen op de flanken, de marsch met een gerust hart kon
worden begonnen. En deze marsch werd wederom met evenveel
élan doorgezet als de vorige.
Winburg, Kroonstad, Johannesburg vielen successievelijk en
zeer spoedig na elkaar in handen der Engelschen, zoodat den
Boeren geen tijd werd gelaten tot bezinning te komen. Over het
laatste gedeelte van dezen marsch lezen wij in het Militar Wo-
