82
A priori geloof ik, dat zich dit euvel wel heeft doen voelen en dat
de ontwerper daarom ook nadruk legt op den afstand der lantaarns,
die zoo groot moet zijn, dat geen twijfel kan bestaan welke de
bovenste en welke de onderste is. Wat toch is het geval: op
eenigszins grooten afstand waarnemende, ziet men in den kijker
twee lichtende puntjes boven elkaar, die beurtelings verdwijnen
als het seinen een beetje lang duurt en dat kan gemakkelijk
gebeuren, zie hieronder wordt men min of meer tureluursch
van het kijken en daarom is het noodig de observatie zoo gemak
kelijk mogelijk te maken. Bij het aangeprezen stelsel is oppassen
de boodschap, want telkens verdwijnt een lichtje, zoodat men be
hoorlijk moet onthouden welk lichtpuntje men in den kijker blijft
zien, het bovenste of het onderste 1).
Het komt mij voor, dat de waarneming veel gemakkelijker
wordt wanneer aan het stelsel een derde constant schijnend licht
wordt toegevoegd op een plaats, die vrij wel onverschillig is, mits
niet te dicht bij en in geen geval midden tusschen de beide
andere.
Stelt men dit constante licht ter zijde b.v. ter hoogte van de
onderste seinlamp, dan vertoonen zich tijdens eene verduistering
van een der lampen twee lichtpuntjes, die of geplaatst
zijn, al naarmate de bovenste of de onderste lamp verduisterd is.
Van „onthouden" behoeft dan geen sprake te zijn; gedurende den
tijd der verduistering heeft men een lichtbeeld voor zich waaruit ge
makkelijk is af te leiden of men met eene speling van de bovenste
of van de onderste lamp te doen heeft. Bij het ontworpen stel
sel, waarbij maar één lichtje overblijft (welk?), is dat buiten kijf
moeilijker.
Dat het seinen gemakkelijk lang kan duren, zooals ik boven
schreef, is door een eenvoudig optelsommetje uit te maken. Mijn
vraag „wat heeft de practijk omtrent het stelsel geleerd" ver-
eischt voor overseining ruim 18 minuten, gesteld dat alles goed
gaat.
Die langzaamheid van seinen is voor een deel het gevolg van
1) Behalve de klinkers worden de letters aangegeven door eerst het bovenste lichtje te
doen flikkeren.
Eed.