VOOR DE PRACTIJK.
Eene ton gouds besparen bij de ontvangst van koffie en met dit bedrag
plannen helpen verwezenlijken om de muskieten op een afstand te houden
In het weekblad „de Controleur" dd. 2 Februari 1901 No. 549 komt o. a.
het volgende voor:
„In Indië b. v. werpt het Departement van Oorlog jaarlijks minstens
143 500 gulden weg, enkel en alleen aan de koffie ten behoeve van de
minderen van het leger. Het verbruikt ongeveer 4100 pikol en betaalt
daarvoor het bagatel van f 196.800 aan particuliere aanne ners die,
ondanks de moeilijke leveringsvoorwaarden, in werkelijkheid voor nog geen
100.000 gulden leveren.
Maar terzelfder tijd koopt het gouvernement eenzelfde hoeveelheid eerste
soort koffie, voor slechts f 53.300, om die in zijn pakhuizen voor de
markt op te leggen. In plaats van deze koffie of een goedkooper, maar
toch ook nog zeer goed soirt, aan zijn soldaten te drinken te geven, ver
koopt het gouvernement ze, om voor bijna viermaal zooveel geld weer
slechte koffie terug te koopen ten behoeve van het leger. De markt
waarde der koffie, die het gouvernement in Nederland verkoopt en die het
ten behoeve van zijn leger in Indië terugkoopt, verhoudt zich als 31.
De bedragen, die het gouvernement voor beide besteedt, staan resp. tot
-elkaar als 13: 48."
Verder leest men in de Ind. Gids April 1901 blz. 397 van de verslagen
der Algemeene Rekenkamer dienstj. 1897. „Ook wees zij op de dwaasheid
om tin voor den Ombilienspoorweg te koopen bij een particuliere firma
te Batavia, in plaats van die uit 's lands pakhuizen aan te vragen."
Ik wil trachten zooveel mogelijk en voor zoover noodig na te gaan in
hoeverre de cijfers in de Controleur juist zijn. Om een punt van uitgang
te hebben wil ik aannemen dat een verbruik van 4100 pikols p?r jaar
juist is, ik heb daarvoor geen gegevens. Dit kan men bij de V Afd. v/h.
D. v. O. zien, door de totalen van de koffie uit de vivres afrekeningen
van de verschillende administratiën samen te tellen.
196800
Wordt er f 196.800 voor 4100 pikol betaald, dan is dit Q()
48
48 gulden per pikol of ƒ0.775 per K.G. Dit is m. i. niet te hoog.
Volgens extra bijvoegsel Javasche Courant 1900 No. 23 werd door het
