207
deelen een veel gevaarlijker bron van besmetting is dan de clan
destiene ontucht, en dit inzonderheid voor matrozen en soldaten
en 3e dat de politie de prostitutie bevorderde uit zingenot en
winstbejag.
De toenmalige gouverneur Sir Pope Hennesey, aanvankelijk
sterk voorstander van reglementeering, kwam hierdoor tot andere
inzichten. Bij zijn terugkomst in Engeland in 1882, gehoord over
het wenschelijke van de opheffing der daar nog in werking zijnde
Actsaarzelde hij niet het verkeerde zijner vroegere meeningen
te belijden, en een „mea culpa" uit te spreken ten aanzien van
de toestanden, door zijne verordeningen op Hongkong mogelijk
gemaakt.
Dat door het toestaan van bordeelen de clandestiene prosti
tutie vermindert, is dikwijls beweerd, maar nergens bewezen;
althans, wij troffen nog geen steekhoudend bewijs aan. Inte
gendeel valt op te merken, dat overal, waar de gereglementeerde
ontucht bestaat, óók de clandestiene daar naast welig tiert.
Volgens Dr. Mireur (1), een op dit gebied gezaghebbend genees
heer, bezit Marseille de strengste verordeningen, maar niettemin
is daar ook de meeste clandestiene prostitutie te vinden. Dr.
Diday van Lijon haalt hetzelfde aan ten opzichte van Brussel.
A. Desprès bevond, dat in 86 van de 87 departementen van
Frankrijk met het strenger worden der reglementeering, de an
dere prostitutie vermeerderde en omgekeerd, zoodat hij tot de
verklaring kwam: „plus il y a de prostitution reglementée dans
un pays, plus la prostitution de toute nature se développe", en „La
prostitution reglementée appelle la prostitution libre".
En niet alleen in Frankrijk, maar ook in gansch Europa en
Amerika breidt zich daarom het aantal tegenstanders van het
systeem uit. Wij zouden een massa namen kunnen noemen,
waaronder de meest erkende geleerden op medisch en ander gebied,
maar bepalen ons slechts tot Nederland. Hier zijn het de Drn.
Donkersloot, Hermanides, Menno Huizinga, Chanfleury van Yssel-
stein (syphilidoloog), J. W. Gunning, A. Voute enz enz, die allen
de reglementeering afkeuren, omdat zij de clandestiene prostitutie
(1) Deze en volgende uitspraken ontleenen we aan het werk van Ds. Spoelstra. Tee-
dere Zaken een debat over het prostitutie vraagstuk in de Z. A. Republiek. Amsterdam
Höveker en Wormser 3e ver meerderde, druk blz. 43 e.v.
