HET PRACTISCH GEBRUIK EN HET NUT VAN HET GESCHUT
DER KONINKLIJKE NEDERLANDSCIIE MARINE.
Met plaat IV t/m IX.
Inleiding.
In den tijd van de Ruijter, Tromp en Nelson was het geschut
uitsluitend het wapen, waarmede op eenigen afstand schepen
elkaar bestreden, hoewel dit wapen dikwijls niet voldoende was
om den strijd te beslechten. Men trachtte elkaar te enteren,
en dan met musket en blanke wapens den vijand den genade-
stoot toe te brengen, dan wel hem met een brander te lijf te
loopen, waardoor zijn schip een prooi der vlammen werd.
Dat het geschut alleen niet voldoende was, lag gedeeltelijk aan
de geringe uitwerking ervan, gedeeltelijk ook aan de beschut
ting door het dikke houten boord der linieschepen, hetwelk
vooral op de hoogte der waterlijn zeer belangrijk was.
Na de invoering van het getrokken geschut ging men over
tot het pantseren der schepen 1), waardoor een soort van vaar
tuigen ontstond, welke onkwetsbaar was, zooals bleek uit den
strijd van „Monitor" en „Merrimac", die elkaar gedurende eenige
tijd bombardeerden zonder eenig succes.
Alle oorlogvoerenden ter zee hebben sedert op middelen ge
zonnen, om naast het geschut andere wapens te plaatsen, be
stemd tot vernielen van den voor het kanon niet zwichtenden
vijand. Dit was de aanleiding tot het terugkeeren tot een
wapen, dat in de oudste tijden reeds nuttige diensten had be
wezen, namelijk de snebbe, tegenwoordig meer bekend onder dien
van ram. De Amerikanen hebben daarbij in den successiekrijg
nog de torpedo gevoegd, een wapen, dat in de volgende oorlogen
1) H.B. De Franscben hebben in 1855 na het eerste bombardement van Pebastopol
gepantserde kazematschepen gebouwd, welke de voorloopers waren der moderne pantser-
schepen.
Dl. I, 1902.
