298
■worden. Deze volgorde acht ik niet rationeel. Uitgaande van
de stelling, dat men eerst moet aangeven, volgens welke begin
selen men handelt en daarna, hoe men die beginselen toepast, had
den m.i. de „Aanteekeningen" aan het bespreken der oefeningen
dienen vooraf te gaan en dit te meer, nu S. in punt 8 dei „Inleiding
zegt, dat door hem eene meer vrijzinnige opvatting omtrent de
practische oefeningen van den troep wordt voorgestaan. Die op
vatting had in de „Aanteekeningen" vermeld en, waai noodig,
toegelicht behooren te worden.
Yerder geloof ik, dat het werk er bepaald door gewonnen zou
hebben, indien de bij de eerste en tweede oefening opgenomen
drie hoofdstukken „beschouwingen," twee hoofdstukken „opmer
kingen" en het hoofdstuk „toelichtingen" in beknopter vorm
bijv. in twee hoofdstukken waren samengevat geworden; men
had dan bij elkaar kunnen brengen, wat bij elkaar behoort, waar
door het overzicht zeker gemakkelijker zou geworden zijn.
Omtrent de puntsgewijze behandeling zij eindelijk nog aan-
geteekend, dat S. op verschillende plaatsen bij elkaar behoorende
zaken over twee of drie paragrafen verdeelt, wat het lezen
niet gemakkelijk maakt.
In de „Inleiding" worden enkele wenken betreffende het hou
den van oefeningen gegeven.
In punt 3 daarvan somt S. de eischen op, waaraan eene serie
van tactische oefeningen in het algemeen moet voldoen.
Mij met deze geheel kunnende vereenigen, had de slotzin
dezer paragraaf echter m.i. moeten luiden: „waarover een troe
penofficier evenwel altijd in voldoende mate moet kunnen be
schikken". Alle andere zaken, als het uitbrengen van schrif
telijke rapporten over onderwerpen tot den Inwendigen Dienst
behoorende, het beantwoorden van Nota's [XXX] van den Korps-
Commandant over onderwerpen van ondergeschikt belang 1),
het indienen van staatjes, enz. moeten blijven liggen, als de
Compies. Commandant het noodig acht zijn tijd te besteden aan
het grondig bestudeeren eener te houden oefening. Dit is hoofd
zaak, het overige bijzaak. Overigens mogen Compagnies- en
1) Ik weet wel, dat dit verboden is, doch het gebeurt maar al te vaak.