328
men den geheelen maatregel, niet alleen omdat er ook naar ons
gevoelen minder geschikte punten in voorkomen, doch 't meest
omdat weer aanleiding tot schrijverij gegeven is. Maar denkt men
dan, dat het pauperisme daadwerkelijk en verstandig bestreden kan
worden zonder behoorlijke gegevens? Waar kan men een huis bou
wen zonder voorbereidend schriftelijk werk, d.i. een begrooting en
plan van uitvoering? Immers nergens. Nog maar al te weinig vat
heeft de statistiek op de Indische toestanden, en om bij ons
onderwerp te blijven, de statistiek betreffende de prostitutie
ligt in Indië (niet alleen voor wat betreft het Leger!) nog in
windselen besloten. Strijd tegen het cynisme, de onverschillig
heid en apathie, die velen bevangt, moet worden gevoerd. Wan
neer men er in slaagt deze voor de Koloniën zoo fatale gebre
ken te verbeteren, dan zullen de klachten over te veel schrij
verij van zelf verstommen, omdat men alsdan den moed ver
kregen heeft, ook dit onvermijdelijk werk voor het belang dei-
zaak over te hebben.
Kwamen we hiervoren tot het besluit, dat ongeveer het 1/3
deel van het aantal Europeanen aan vrouwenziekten lijdende is,
de opmerking mag daarbij ten slotte niet achterwege blijven,
dat deze treurige verhouding niet geheel op rekening mag gesteld
worden van „de Indische toestanden". De gegevens, jaarlijks
bij het Koloniaal-Werfdepot verzameld, doen zien, dat de voor
suppleering bestemde detachementen reeds bij aankomst in de
tropen aanmerkelijk „belast" zijn. In het reeds aangehaalde
werk van Dr. Mounier wordt voor Harderwijk het percentage
van het aantal gevallen van vrouwenziekten op de gemiddelde gar
nizoenssterkte gemeld als te zijn 69-4°/0. Dit is het gemiddelde
van de jaren 18571886. Later schijnt die toestand er niet op
verbeterd, althans in de officieele stukken en bescheiden, betreffen
de de prostitutie-quaestie in den Gemeenteraad te Harderwijk,
wordt melding gemaakt van het oordeel van prof. Overbeek de
Meyer, en gezegd, dat deze het percentage op 85stelt (1).
Al moet men, om het juiste aantal lijders te verkrijgen, hierbij
nog rekening houden met de omstandigheid, dat vele militairen
gedurende het loopende jaar twee of meermalen behandeld zijn,
1) De Prostitutie-quaestie in den Gemeenteraad te Harderwijk. Uitgegeven door de
Nederl. vereeniging tegen de prostitutie W. A. Beschoor 's Hage 1897 blz. 38.
