370
het doel niet treffenof wanneer door totale onbekendheid met
de plaats van de vijandelijke opstelling, richting met behulp van
de terreinkaart onmogelijk is, om de eenvoudige reden, dat de
terreinkaart er meestal niet is, of, al is zij er, omdat de instru
menten voor hoekmeting op die kaart ten eenenmale ontbreken
en de plaatsbepaling voor velen nog eene onbekende grootheid is.
Mij dunkt, 't is haast overbodig te vermelden, waarom men
zoo vaak genoodzaakt is zijne toevlucht te nemen tot eene in
directe richting. De groote vooruitgang in de vernielende werking
der projectielen in verband met de invoering van rookzwakke
kruitsoorten dwingt aanvaller en verdediger beiden vuur af te
geven zonder gezien te worden; het vuur zal reeds op groote
afstanden geopend worden, veelal uit opstellingen, die men niet
kan waarnemen en waarvan de juiste ligging slechts door soms
lastige observatie van uit andere punten en overbrenging der
gemeten hoeken op de kaart kan worden aangeduid. Hierdoor
wordt dus vuren volgens die kaart noodigvoorzeker dient dit
dus reeds in vredestijd beoefend te worden.
Alvorens tot de bespreking over te gaan van die der toekomst,
vooraf eenige regelen gewijd aan de bestaande richtmiddelen. On
willekeurig rijst de vraag, of ook de directe richting verbetering kan
ondergaan; het antwoord zal bevestigend zijn. Welke nadeelen
toch brengt het richten met den opzet bij onze hedendaagsche
korte vuurmonden, om een voorbeeld te kiezen bij den Hou
witser en den Mortier van 12 c.M.A., mede? De richtas dezer kanon
nen is slechts 1 M. (0.72 M.) lang; bij het kleiner worden dezer
afmeting neemt de kans op het maken van richtfouten toe.
Het richten door den opzet vermoeit spoedig het oog; dikwijls
wordt de vizierkorrel niet juist in het midden gebracht van
het gat van den oogdop; terwijl, als het doel op grooten afstand
gelegen is, zelden een scherp, duidelijk richtpunt, door den opzet
ziende, kan worden gevonden.
Ik geef toe, na het zoeken van een hulprichtpunt worden
enkele dezer bezwaren opgeheven, doch mits men slechts de
zijdelingsche richting met den opzet, de elevatie met het quadrant
geeft. Is dit niet het geval, geschiedt de geheele bewerking-
met den opzet, dan zal ieder wel met mij eens zijn, dat, al
beschikt men over den besten richter eerste klasse, en al is
