377
bepaald wordt door het quotient nTHet richtvlak
afstand tot doel
Y. komt dus te staan onder een hoek x /3 -)- 7
Eenvoudiger is zeker de volgende methode, vooral als het
punt Mtevens min of meer voor of achter de batterij is gelegen,
waarbij de berekeningen tot een minimum worden gereduceerd.
Wanneer in figuur 6 M het punt is, vanwaar het doel kan
worden gezien, dan richt een waarnemer eerst den kijker op
het richtpunt, leest den stand af en draait nu de slede, tot
dat de kruisdraden gericht staan op het draaipunt van den
kijker op den vuurmond; daarna leest hij weder af. Er is nu
een hoek 180° a doorloopen, zijnde het verschil tusschen beide
aflezingen. Door nu dezen hoek op het richtvlak Y' uit te
zetten en terug te richten door verplaatsing van den staart op
de standplaats van V, waartoe aldaar eene pen in den grond
wordt gestoken, brengt men de zielas evenwijdig met MD en
M' A
door het aanbrengen eener correctie ^7r~- %0 in 't min-
M Doel
dere, gericht op het richtpunt. Deze laatste methode werd hier
met vrucht toegepast.
c. Ten slotte blijft nog te behandelen over het geval, dat het
te beschieten doel nergens zichtbaar is, doch dat men door middel
van plaatsbepaling in staat is geweest nauwkeurig het doel op
de kaart aan te geven.
De aanwezigheid van eene goede, betrouwbare kaart van het
omliggende terrein op niet te kleine schaal wordt hierbij veron
dersteld, aangezien m.i. geen batterij, werk of andere vaste op
stelling denkbaar kan en mag zijn zonder deze. Immers de plaats
van het positiegeschut zal wel altijd in vredestijd reeds bekend
zijn en het is dus de taak van den betrokken commandant zoo noo-
dig voor den aanmaak zorg te dragenbij toevallige opstellingen
echter zal men met de aanwezige stafkaart kunnen volstaan.
Aannemende, dat het doel ter plaatse op de kaart is aange
geven, wordt door middel van den Mg. boog (zie fig. 3) de hoek
gemeten, die de richtingenstandplaats vuurmond doel, en
standplaats vuurmond terreinvoorwerp maken, welk terrein-
voorwerp zoo moet zijn gelegen, dat het bij den vuurmond te zien
is. Deze hoek kan door de inrichting der nieuwe bogen, die in over-