390
nen worden 8 dubbelposten in den rand en 9 man als reserve-
op het hoogere terrein.
3e dat het aflossen om het half uur geen zin heeft.
4e dat de geheele wacht om de 3 uur moet worden afgelost.
Bleek uit het voorgaande, dat ik mij in vele opzichten met
schrijvers wijze van behandeling der stof niet kan vereenigen,,
zoo blijft nog de vraag ter beantwoording over, hoe ik die dan
gewenscht had
Hiertoe kunnen twee wegen worden ingeslagen, n.l.
H door twee partijen op geruimen afstand van elkaar te plaat
sen, de eene partij naar 'de andere te laten oprukken en nauw
keurig aan te geven, wat zij achtereenvolgens (hetzij alleen op
het gebied van den voorpostendienst, hetzij ook op dat van den
marschveiligheidsdienst, ophelderingsdienst, legering enz.) ver
richt, en
2e door opdrachten voor eene Compagnie, een Bataljon en een
detachement, uit de verbonden wapens bestaande, te ontwerpen
en deze onder verschillende omstandigheden op de kaart uit te
werken.
De sub 1 genoemde wijze heeft het voordeel, dat men zich
gemakkelijk in den toestand der eigen partij indenkt, doch het
nadeel, dat veel kaartmateriaal noodig iszij kan dus, daar veel
kaarten een werk nog al kostbaar maken, slechts gevolgd wor
den, als men voor een bepaald garnizoen wil schrijven, waar of
ficieren en kader over de noodige kaarten kunnen beschikken.
Wil men aan zijn werk eene meer algemeene strekking geven,,
dan verdient de sub 2 genoemde wijze de meeste aanbeveling,,
waarbij dan met een eenvoudig kaartje volstaan kan worden.
Een zeer goed voorbeeld hiervan vindt men in de Tactische
oefeningen ten dienste van het onderwijs en tot zelfonderricht
in de tactiek", door J. N. Roelants en L. de Ylaming, waarbij
een kaartje van een denkbeeldig terrein op de schaal van 1
20000 en eenige oleaten voor de verschillende oefeningen zijn
gevoegd; als model voor de sub 1 genoemde wijze van behandelen
kan o.m. dienen: „Tactische Uebungen am Fusse derYogesen'*"
von Yischer, waarbij geen kaart is gevoegd, doch alleen enkele
schetsen in den tekst voorkomen.