449
was zegt na eenig zwijgen de voorzitter dan had dat vóór
de zitting moeten gebeuren", wat door het lid beaamd werd,
maar wat nu éénmaal niet zoo was geschied. „Nu, dan moet
Mijnheer X. de stukken nog maar even inzien, we zullen zoolang
wachten..,." Mijnheer X. is onder de lectuur niet bijster op zijn
gemak, (is het te verwonderen?); na eenig bladeren in den stapel
documenten is 't alsof hem een licht opgaat, althans hij ver
klaart in-ééns, dat alles hem helder is geworden. Het recht kon
alzoo zijn loop vervolgen... Schrijver dezes officier-commissaris
in de bewuste zaak wist [en weet nóg niet] waarover zich
meer te verbazen: over de momenteele domheid van X. of over
de helderziendheid der andere rechters.
5e In een andere krijgsraadzitting eischte de Aud. Mil. een
jaar gevangenisstraf wegens „insubordinatie [feitelijke] onder
verzachtende omstandigheden." Een der leden stemde voor 8
maanden mil. detentie. De Aud. Mil. merkt op, dat gevange
nisstraf moet worden opgelegd, waarvan een jaar het minimum
is. Neen, meent de ander, er mag óók detentie worden opgelegd,
in 't algemeen: een vrijheidsstrafde overigen sloten zich aan
bij de meening van den auditeur en.... beklaagde werd conform
den eisch tot 1 jaar militaire gevangenisstraf veroordeeld! 1].
Het gemis van de noodige onafhankelijkheid blijkt herhaal
delijk uit de onderlinge verhouding van leden eener zelfde (mili
taire) commissie, óók gerechtelijke, uit de verhouding van zulke
commissies tot plaatselijk militaire commandanten, van plaats,
mil. comdn. en krijgsraadsleden tot auds. mil. enz.:
Kennis en onafhankelijkheidbeide laten te wenschen oversoms
het een als gevolg van het ander.
Nu beroepen voorstanders van de militaire rechtsspraak door
officieren zich gaarne op het oordeel van bekwame rechtsge
leerden als Mr. Pols, maar dergelijke opinie is dikwijls van zeer
ouden datum en de meeningen over dit punt zijn, juist in de
laatste tijden, aanmerkelijk gewijzigd: zoo kon, 'k meen een paar
jaar geleden, óók in de juristenvereeniging geen meerderheid
worden verkregen voor de afschaffing der zuiver militaire rechts-
1] Latei- bleek (lat de A, M. zich had vergist/1
Dl. I, 1902.
31
