486
Goede afstandmeting, zoo vlug en zuiver mogelijk, vlug la
den, doch bedaard vuren, dat zij het streven en is ook de
eenige methode, die tot succes kan voeren.
Bij de behandeling van het afgeven van snelvuur (Zie bladz. 484)
werd gezegd, dat er eene inrichting dient te zijn, waardoor de com
mandeurs op de hoogte blijven van den afstand. Deze inrichting
bestaat op sommige schepen daarin, dat er op, uit de open batterij
duidelijk zichtbare, plaatsen groote wijzerplaten zijn aangebracht
met afstandenverdeeling langs den rand, waarover een wijzer be
weegt, die zijn stand ontvangt naar gegevens van den afstandme
ter; door tijdverlies is deze aanwijzing echter niet volkomen juist.
Hetzelfde is het geval bij het gebruik van blokramen met dui
delijk zichtbare cijfers.
Daar door de hooge eischen, aan bescherming gesteld, de open
batterijen langzamerhand op de moderne schepen totaal verdwij
nen, en men al het zwaar en middelbaar geschut in torens of
kazematten opstelt, is de bovengenoemde methode verouderd,
en moet men eiken vuurmond afzonderlijk op de hoogte houden.
Geluidseinen zijn daartoe niet te gebruiken, daar men deze niet
verstaat tijdens een gevecht. Men heeft reeds op vele wijzen
getracht, in dit gebrek te voorzien.
In 1899 verscheen een studie over „Erfolgreiches Artille-
riefeuer zur See" van Max Herzberg, officier der oostenrijksche
Marine, welke zeer lezenswaard is.
Ook hij gevoelt de behoefte aan eene inrichting, om de
commandeurs steeds met den afstand tot het doel bekend
te houden en stelt voor, dit te verkrijgen door een uurwerk
aan den opzet te verbinden, waardoor, eenmaal gesteld zijnde,
de opzet ingesteld blijft voor een bewegend doel. Zelfs al zou
het mogelijk zijn, zoo'n uurwerk aan te brengen, dan zou het
door elk schot, dat een dreunend recuul van het stuk tenge
volge heeft, zóó gestoord worden in zijn gang, dat het niet prac-
tisch mogelijk zal zijn, dit aan te brengen. Maar bovendien is
de afstandverandering tot een doel slechts in één enkel geval
eene eenparige beweging, en dat is als de koerslijnen van ons
schip met het doel inéénvallen.
In elk ander geval is de beweging versnellend of vertragend,
dus een uurwerk alleen niet voldoende.