490 -
schepen zoo sterk deed trillen, dat er eenige pijpen lek sprongen
in hun waterpijpketels.
Daar niettegenstaande alle voorzorgen toch door toevallige om
standigheden eene partij buskruit generaal kan zijn achteruit
gegaan, moet men met deze mogelijkheid rekening houden bij het
daadwerkelijk vuren. De met een meetinstrument zuiver waar
genomen afstand als juist aannemende, behoeft deze niet precies
de artilleristische afstand te zijn. Een schootstafel, welke voor een
bepaald kanon met zekere munitie is opgemaakt, na een paar
jaar voor dienzelfden vuurmond met die munitie gebruikend, kan
dan te korte dracht geven. Wil men toch die schootstafel blij
ven gebruiken, dan zal of eene correctie op de opzethoogte-ge-
gevens moeten worden toegepast, öf men zal voor een grooteren
afstand moeten opzoeken, welke verandering in afstand even
redig aan dien afstand zelf zal zijn.
Door eenige trefbeelden te schieten op 1000, 2000 en 3000
M. afstand, kan men vrij nauwkeurig die verandering te weten
komen, en deze dan toepassend op den gemeten afstand, krijgt
men den artilleristischen afstand voor de commandeurs.
De vuuruitwerking hangt ten eerste af van de trefkans en
ten tweede van de hoedanigheid van het doel en de gebruikte
munitie, en staat dus in het nauwste verband met het door
boringsvermogen.
De trefkans hebben wij voor een groot deel in onze handen,
hoe beter onze equipages geoefend worden, hoe meer men hen
weet te bezielen, des te grooter zal het aantal treffers worden,
op de voorwaarde echter, dat men de commandeurs in handen
houdt, -vuurleiding dus: kalm, juist en oordeelkundig vuren.
Ook het doorboringsvermogen hebben we gedeeltelijk in han
den door de keuze van vuurmond en granaat, en bovendien nog
door zoodanig te manoeuvreeren, dat het pantser onder den grootst
mogelijken hoek wordt getroffen. Dit nu is slechts mogelijk
tegenover verticaal pantser. Het gebruik van plongeerend vuur
van bewegende schepen is af te raden, en worden de schepen
gewoonlijk niet met mortieren of houwitsers uitgerust.
Staat men tegenover een doel, dat gedeeltelijk door onze vuur
monden niet doorboord kan worden, dan is in vele gevallen
tegenover schepen toch succes behaald, door een overstelpend
