491
vuur te richten op de zwakke en kwetsbare plaatsen, waar
onder niet alleen zijn te rekenen de ongepantserde gedeelten,
maar vooral ook de commandotoren, schietgaten, schoorsteen en
die gedeelten van het schip, gelegen onder den commandotoren,
en de opstelling van het middelbaar geschut.
Wanneer men de oorlogen der laatste eeuw nagaat, blijkt, dat
veelal de zwakkere vernield werd door het lichte en middelbaar
geschut van den ook met zwaar geschut bewapenden vijand;
terwijl schepen zonder verticaal pantser zelfs door het vuur dei-
zware stukken niet tot zinken gebracht werden 1). De zware
vuurmonden zullen ontegenzeggelijk op een ongepantserd schip
bij treffen eene geweldige averij maken, doch door het onhandige
en tijdroovende der bediening is het aantal verschoten projec
tielen van groot kaliber hoogst gering in verhouding tot dat van
klein-kaliber geschut. Dit heeft ten gevolge, dat een klein vlug
manoeuvreerend schip niet zoo bevreesd behoeft te zijn voor de
zware vuurmonden, maar het meest te lijden zal hebben van de
overmacht van het middelbaar en snelvuurgeschut. Treedt men
met meer dan een klein schip op tegen een groot, dan zal wel
licht het groote schip het vuur van al zijne stukken concen-
treeren op een der zwakke vijanden, en is het lot van zoodanig
schip spoedig beslist, daar 10 a 15 minuten voldoende zijn om
een onbeschermd vaartuig totaal te vernielen boven water.
Maar dan heeft de 2de zwakke vrij spel en kan met zijne bat
terij het dek van den sterken zoodanig teisteren met snel
vuur, dat de bemanningen van de lichte stukken worden weg
gevaagd, en die stukken gedemonteerd, zoodat na de vernie
ling van een der beide kleine de andere het succes heeft van
op meer gelijken voet te vechten, behoudens het nadeel, dat
de groote vijand de zware stukken intact heeft, die dat ook
waarschijnlijk blijven zullen door de afdoende bescherming van
zwaar pantser.
Door voortdurend vlug te blijven manoeuvreeren, maakt men
het richten voor de zware vuurmonden zeer lastig en heeft
bovendien het voordeel boven het grootere vaartuig van afstand
en peiling te kiezen, waardoor men de uitwerking van het vuur
des vijands kan trachten te beperken tot een minimum vooral
1) Slag bij Santiago.