137 Indien met de opzethoogte van een treffer twee schoten in tegengestelden zin worden verkregen, worden de exponenten van x en (1x) wederom 1 grooter, en dus gelijk aan 1, en stijgt Wx van dx tot.- clx. Uit den aard der zaak zal Uneven- eens toenemen, als met twee opzethoogten, die met die van den treffer een gelijk bedrag in 't meerdere en in 't mindere verschillen, respectievelijk een en een schot worden waargenomen. Door middel van de leerwijze der verhoudings methode, gelijk die in het tweede deel van dit opstel is ont wikkeld, kunnen we in zoodanig geval gemakkelijk de grootte der waarschijnlijke fout op den artilleristischen afstand bere kenen. Met behulp van de tafel van de waarden van r aan het einde van dit opstel kunnen we de waarden van x bepalen, die bij de gevonden waarden van r behooren. Zij bijv. aangenomen, dat bedoelde opzethoogten zooveel van die van den treffer verschillen, dat de gemiddelde trefpunten dezer drie opzethoogten op een afstand van S50 van elkander verwijderd liggen. De grens is dan 2 S50, en op de omschreven wijze vindt men voor de waarschijnlijke fout op den artilleris tischen afstand, correspondeerende met (g k) een bedrag van 0,4027 S50. De interpolatie vinden we nu, dat de exponenten van xen 1x in formule (52) gelijk gesteld moeten worden aan 0,4365, opdat werkelijk Wx eene zoodanige waarde zal heb ben, als met de gevonden waarde van r overeenkomt. Was nu met (g k) geen treffer verkregen, dan zouden de exponenten gelijk zijn geweest aan 0,4365—1. Oorspronkelijk vóór den aanvang van het vuur, waren zij gelijk aan 1. Daar uit blijkt, dat een „Gabel" van 2 S50, ten aanzien van formule (52) dat effect heeft, dat men de exponenten met 0,4365 moet vermeerderen. Zijn deze exponenten gelijk aan 0,43651, dan is r 0,8640. Wij mogen dus besluiten, dat wanneer de artilleristische af stand a, priori absoluut onbepaald is geweest, en men met k een en met (g) een schot heeft gekregen, de 50°/0 fout p Cl

Tijdschriftenviewer Nederlands Militair Erfgoed

Indisch Militair Tijdschrift | 1902 | | pagina 157