151
de bruikbaarheid van een vuurmond den eisch kunnen stellen,
dat de zielwand geene scheuren mag hebben. Zeer zeker: is
dit het geval, dan is het stuk niets meer waard; maar het kan
ook zonder dat één scheur aanwezig is zeer goed totaal onbe
kwaam zijn. Evenzoo is eene opzethoogte onbruikbaar, als de
kans zeer gering is, dat ze het doel in de spreiding van hare
schoten zal omvatten, maar die kans kan zeer goed tot zeker
heid stijgen, zonder dat de bewuste opzethoogte eenige noe
menswaardige trefkans geeft. Daar het trefferbeeld theoretisch
oneindig groot is, zoo is de gebezigde maatstaf in wiskundigen
zin eene tastbare ongerijmdheid.
De lezer, die onze studie heeft gevolgd, en bekend is met
hetgeen over dit onderwerp reeds is geschreven, zal spoedig tot
de erkentenis komen, dat hier nog een uitgebreid arbeidsveld
zoo goed als geheel braak ligt. Hoewel geen enkel onderwerp
uit de artillerie-wetenschap nauwer verband houdt met de prac-
tijk van den artillerist, zoo is er toch ook bijkans geen ander
aan te wijzen, waarvan de theoretische studie meer verwaar
loosd is. Zulks moet te meer verwondering wekken, omdat de
behandeling van dit onderwerp geenszins eene zoo uitgebreide
kennis der wiskunde vordert, als die der eigenlijke ballistiek,
zoodat ieder artillerist tot de ontwikkeling der theorie in meer
dere of mindere mate kan bijdragen. Wij hebben in deze ver
handeling datgene gegeven, wat onze onderzoekingen op dit ge
bied ons hebben geleerd, en wij hopen, dat onze arbeid tot ver
dere studiën zal mogen leiden, die ongetwijfeld aan de artillerie
wetenschap ten goede zullen komen.
J. U. van Loon,
Kapitein cler Artillerie..
SoerabaiaFebruari 1902.
Dl. II 1902.
10»