235
dat hij de wetenschap zeer slecht gediend en op deerlijke wijze
mishandeld heeft. De naam van het Tijdschrift eischt boven
dien een luid protest.
Aangezien in sommige schootstafels geene of geene voldoende
opgaven omtrent de spreidingen der volle projectielen worden
aangetroffen, wenscht de schrijver in deze leemte te voorzien
door de spreidingen langs theoretischen weg te berekenen.
Zoowel voor die in de hoogte als in de breedte leidt hij daarom
eene formule af, die vervolgens voor practische toepassingen
wordt benut.
Stellen we de aanvankelijke snelheid v0, den schootshoek
en den luchttegenstandscoëfficient c, dan kan de verge
lijking van de kogelbaan voorgesteld worden door de vergelijking:
ij F (x, v0, c).
Om nu tot eene formule voor de hoogtespreidingen te komen,
laat de schrijver in deze vergelijking de genoemde grootheden
met de 50°/0 variatiën (fouten) aangroeien of afnemen, waarna
hij de komende vergelijking van de oorspronkelijke aftrekt.
De dus gevonden differentie van y wordt vervolgens zooveel
mogelijk vereenvoudigd, waarna de gevraagde formule voor
HS50 gevonden heet te zijn.
Wij hebben in het voorgaande den gedachtengang van den
schrijver trouw naar waarheid weergegeven, en iedereen, die
eenigszins vertrouwd is met de waarschijnlijkheidsrekening, spe
ciaal met de theorie der fouten, ziet terstond, waar de fout
schuilt. De schrijver laat namelijk v0, «en c gelijktijdig met
de 50°/o variatiën aangroeien; hij veronderstelt m. a. w. al
spreekt hij die veronderstelling niet uit dat eene variatie in
v0 steeds gepaard gaat met een in gelijken zin en van evenre
dige grootte van en c. Dit nu is geheel in strijd met de
waarheid; is bijv. bij eenig schot v„ iets te groot, dan kan zeer
goed te klein zijn. Bij eenig nadenken had de schrijver dit
kunnen en moeten inzien. Blijkbaar is hij onbekend met de
wet of den regel van Didionvolgens welken zich de spreidingen
in zoodanige gevallep samenvoegen. Uit de gevolgde wijze
van berekening zou volgen, dat de spreiding, die het gevolg
is van verschillende oorzaken, gelijk is aan de som van de