246
touwen, die 't stuk in evenwicht houden, zouden zich afbeulen,
als er geen 7 kanonniers beschikbaar waren en er dus gelukkig
nog al eens omgewisseld kan worden.
De trekdieren glijden nu en dan van de smalle galangans,
want dat hortende en stootende stuk achter hen maakt, dat zij
hun evenwicht moeilijk kunnen bewaren.
Een paar malen gaat het nog goed, maar spoedig valt er toch
een muildier. Er moet worden afgespannen, stuk en dier moeten
meestal uit de modder worden opgevischt, en dan wordt over-
gezadeld en maar weer gedragen, in plaats van getrokken.
Maar telkens moeten er stukjes natte sawah worden overge
trokken, de galangans zijn vaak de eenige begaanbare gedeelten
en dan nog wat voor galangans, dikwijls nauwelijks 30 of 40
cM. breed met hier en daar grootere en kleinere coupures. Af en
toe glijdt een draagdier er af, als 't een paard is, dan werkt het
zich er in den regel toch nog wel doorheen, het zinkt niet zoover
weg met zijne breede hoeven en zijn last hangt gunstiger,
zoodat het zijn evenwicht niet zoo gemakkelijk verliest; is 't
daarentegen een beladen muildier dan valt 't bijna altijd. Maar
weer afladen, 't dier oprichten, overzadelen, opladen en dan
weer voort tot een ander valt.
Sawah's worden afgewisseld door ravijnen en bergriviertjes
met steile oevers, zoo steil, dat 't dikwijls onmogelijk is een
beladen muildier naaf beneden of boven te brengen. Bij 't
dalen zou het voor- bij 't stijgen achterover slaan. Gelukkig is
er wel een middeltje op, als tenminste de hellingen niet te lang
zijn, de ophoudreepen -lange touwen met ijzeren haken
worden losgemaakt en aan de last en den draagbok bevestigd.
Aan die touwen werken de kanonniers, zij houden tegen of
trekken mee omhoog. Dat gaat zeer goed, men kan zoo zeer
steile hellingen op- en afkomen, maar 't is een zeer afmattend
werk' voor rnensch en dier en bovendien ook gevaarlijk, er be
hoeft maar een riempje te breken of een kanonnier te struikelen
en te vallen en 't muildier gaat de diepte in en de geleider
heeft groote kans te worden meegesleept. Wil 'of kan men
deze methode niet toepassen, dan moet worden afgeladen, en de
stukken naar beneden en weer naar boven gebracht worden
door de kanonniers. Telkens en telkens weer moeten menschen-
