- 428
reiding voor den grooten oorlog, tot aanhoudende oefening in de
leiding en aanvoering van hoogere troepenverbanden, hetgeen dus
de vorming van die verbanden ook voor tijd van vrede medebrengt.
Met die indeeling houdt dan ook de meer geconcentreerde lege
ring dier troepen nauw verband, terwijl de redenen van de ver
spreide dislocatie, onzer krijgsmacht ook in die streken, waar
ons "gezag voldoende bevestigd is dienen te worden gezocht in
de ontwikkeling van onzen invloed in den Indischen archipel.
Java, het eiland, waar de Nederlandsche kolonisatietalenten den
meest vruchtbaren bodem vonden, dat beschouwd wordt als de
parel van ons koloniaal gebied, dat het kapitaal oplevert, waar
van de renten gebezigd worden tot ontwikkeling van de overige
streken in dezen archipel, dat steeds en in alle tijden het uitgangs
punt was van den Nederlandschen invloed in deze gewesten, dat
eiland moest ook de strategische basis worden voor onze mili
taire positie in Zuid-Azië. Deze factoren van tijd tot tijd gedou
bleerd door de vrees die bron van het helaas verdwenen batig
saldo eens aan een andere mogendheid te moeten afstaan ver
oorzaakten de legering van het grootste deel onzer strijdmacht,
op het eiland Java.
Op dat eiland zelf zien wij die troepen over een groot aantal
garnizoenen verdeeld, schijnbaar zonder eenig doel of eenigen sa
menhang. Ook hiervan schenkt ons de geschiedenis den sleutel.
Ten tijde, toen ons gezag op Java aan een zijden draad hing, toen
gedurende 5 jaren in Midden-Java hardnekkig gestreden werd om
ons gezag in onze voornaamste bezitting te handhaven, was men
verplicht ook nog lange jaren na dien strijd ter consolidatie van
dat gezag in dat gedeelte van Java een groot deel van ons veld
leger op de been te houden. Door de toen ter tijde minder
snelle verkeersmiddelen moest die troepenmacht over vele klei
nere ganizoenen worden verdeeld, wilde men in staat zijn op alle
punten, waar de bevolking het hoofd weder opstak, tijdig een vol
doende troepenmacht aanwezig te doen zijn.
Toevallig deed, juist in dien tijd voor het eerst, de vrees voor
den B. V. in onze koloniën omzien naar een stelsel van verdedi
ging, waardoor men, met meer kans op succes dan in 1811, een
vreemden indringer zou kunnen weren. Ook dit stelsel, waarbij
Java's verdediging in hoofdzaak aan de centraal-stelling Willem 1