84 -
zware geschut der Boeren niet zoo groot als men wel meent-
Bij het gevecht op Lombardskopje bijv. was de uitwerking van
Long Tom weinig beteekenend; een veldbatterij was 6 a 7 uur
tegenover hem opgesteld en leed geen verliezen. Eindelijk gaf
het groote kanon het op en verdeelde zijn projectielen over het
terrein, waarover onze infanterie zich bewoog. Ik geloof echter
niet, dat de verwonding van een half dozijn manschappen te wij
ten was aan de zware projectielen; meerendeels zonken zij diep
in den grond en sprongen zonder groot nadeel te weeg te bren
gen, ondanks hun enorme afmetingen en het ontzenuwende geluid
van hun vlucht. Ze bewezen de geringe waarde van de granaat.
Waar de Boeren GK. vuur aanwendden, werd de uitwerking
zeer verzwakt door de minder goede werking der buizen.
Tijdens de operatiën in de districten Belfast en Lijdensburg
maakten de Boeren op verrassende wijze gebruik van hun zwaar
geschut, en moet de behendigheid geroemd worden, waarmede
zij onze voorwaartsche beweging tegenhielden en achterhoede
gevechten leverden. Zij bewezen ons hoe te velde veel zwaarder
geschut te gebruiken is dan wij, of eenige andere Europeeschu
natie, meenden dat mogelijk was, en ik vermeen, dat wij ons voor
deel met hun voorbeeld moeten doen.
Een belangrijke vraag is het welk projectiel het meest geschikt
is voor vuur op groote afstanden, de G., de GK. met tijdbuis
of die met schokbuis.
Het vuur, door de Boeren op groote afstanden afgegeven, was
in den regel dat van de G. en zeer zeker niet van de GK.
met tijdbuis.
Het was soms hinderlijk en wanneer het in kampen of kleine
omsloten ruimten viel, had het een demoraliseerende uitwerking,
totdat onze manschappen er aan gewoon raakten en het op zijn
juiste waarde leerden schatten. Yernietigend werkte het niet,
en in aanmerking nemende, hoe weinigen er door buiten gevecht
gesteld werden, kan men ternauwernood van uitwerking spreken.
De verdedigers van Ladysmith zullen zich allen herinneren hoe
honderde G. van het Boerenkanon van 7,5 cM. in het kamp-
vielen, waar zich voortdurend menschen en paarden bewogen
en kunnen getuigen, hoe een uiterst klein aantal gewonden ze
veroorzaakten. Herhaaldelijk meldden afdeelingen van onze troe-
