86
bepalen. Ook het feit, dat bij velddienstoefeningen nooit gebruik
werd gemaakt van rookzwak kruit, zoodat nooit eenige moei
lijkheid bestond om de plaats der artillerie aan te wijzen, droeg
daartoe bij. Een van de redenen, waaraan dit belangrijk onder
deel van de opleiding voor den oorlog opgeofferd werd, is, dat
het cordiet een zeer nadeelige uitwerking op den vuurmond heeft;
op de een of andere wijze dient dit bezwaar uit den weg te
worden geruimd, opdat niet een zeer verkeerde voorstelling van
het gevecht gegeven worde.
Wat de gedekte opstelling van het Boerengeschut aangaat, het
volgende. In de eerste plaats hadden de Boeren een gering aan
tal vuurmonden, en het is duidelijk dat een enkel stuk geschut
gedekt opgesteld kan worden, daar, waar dit voor een batterij
niet mogelijk is.
Zooals reeds gezegd, streefden zij er vooral naar hun geschut
tegen onze projectielen te beschermen en droegen zij zorg voor
een zekeren terugtochtswegwanneer dan onze infanterie de op
stelling naderde, verdwenen de Boerenkanonnen.
Wij namen steeds, en ik geloof ten rechte, het standpunt in,
dat artillerie, "die haar veiligheid hooger stelt dan de vuuruitwer-
king, waardeloos is, dat het de eerste plicht is van den artillerist
te zoeken naar de beste wijze om zijn tegenstander te treffen,
en voorts, dat het geschut niet terugtrekt vóór dat het alles ge
geven heeft, wat het geven kon, en zelfs verloren mag gaan, als het
de infanterie maar gesteund heeft in het bereiken van haar doel.
Is het dus niet wenschelijk het voorbeeld der Boeren artillerie
te volgen, hun infanterievuur op groote afstanden had zoodanige
uitwerking, dat wij daarmede in de toekomst zeker rekening moe
ten houden.
Totdat deze oorlog ons een ander gezichtspunt opende, beschouw
de men geweervuur op den afstand van 1500 M. als van zeer
geringen invloed, en van bijna geen invloed op dien van 2000 M.
Wanneer dus in het laatste stadium van den aanval verondersteld
werd, dat de vijandelijke artillerie, althans gedeeltelijk, tot zwij
gen was gebracht, naderden de eigen batterijen tot op den afstand
van 2000 M. en soms nog dichter; ik geloof echter, dat we onder
vonden hebben, dat dit een waagstuk is, dat ons veel paardenma-
teriaal kan kosten. In dringende gevallen kan het noodig zijn
