117
kabels gerechtvaardigd zou zijn, maar waar het totstaudkomen eener tele
graafverbinding toch zeer gewenscht zou zijn.
Ware dus de verbinding Billiton-Banka-Palembang alleen noodig tot
bevrediging van locale behoeften, dan zou uitstel met het oog op de kans
dat door draadlooze installatiën in de behoefte kan worden voorzien, in
derdaad overweging verdienen. Maar, zooals reeds in de Memorie van
Toelichting werd gezegd en ook in het Voorloopig Verslag wordt beaamd,
men stelt op het tot stand komen van deze verbinding juist zoo bijzonder
veel prijs, omdat daardoor een betere verbinding tusschen Java en Sumatra
zal worden verkregen dan door den thans bestaanden straat-Sunda-kabel,
waar langs de gemeenschap, zoowel tengevolge van den zeer oneffen en
vulkanischen bodem, als tengevolge van het drukke scheepvaartverkeer,
herhaaldelijk gestoord is.
Deze toestand nu is te meer te betreuren, omdat tusschen Java en
Sumatra een zeer druk telegraafverkeer bestaat, dat thans bij storing op
den genoemden kabel slechts over de kabels der Eastern Extension Au
stralasia and China Telegraph Company via Singapore en Pinang, dus langs
een grooten omweg, zijne bestemming bereiken kan.
Wat het vraagstuk der regeling van de telephonie betreft is de onder,
geteekende evenals zijn ambtsvoorganger van oordeel, dat de telegraphie
en de telephonie in één hand, en wel in die van het Gouvernement, moe
ten zijn. Het tijdstip echter waarop dat desideratum zal kunnen worden
wervuld, hangt samen met het tijdstip, waarop de voornaamste telephoon-
concessiën afloopen of door toepassing van het recht van naasting beëin
digd kunnen worden en aangezien dat tijdstip niet. ver verwijderd is, zou
het, ook in verband met den tijd, die vereischt. wordt om de gouverne
mentsexploitatie voor te bereiden, aanbeveling kunnen verdienen het af te
wachten. Ten einde dit punt tot eene beslissing te kunnen brengen, heef^.
de ondergeteekende den Gouverneur-Generaal verzocht in Iudië onderhan.
■delingen te doen openen, waarvan het resultaat zal uitmaken of spoedig
een wetsvoorstel tot beschikbaarstelling van de noodige gelden zal kun
nen worden ingediend.
Of het wenschelijk moet worden geacht om, zoolang nog niet definitief
tot gouvernementsexploitatie kan worden overgegaan, op nog hangende
concessie-aanvragen eene beslissing te nemen, meent de ondergeteekende
te moeten betwijfelen. Daarmede toch zou op de beslissing van de wet
gevende macht worden gepraejudiceerd.
Onder af deeling 89. Met de bij gouvernementsbesluit van 16 Februari
jl., no. 6 bevolen terreinverkenning, die de gegevens moet verschaffen
voor de samenstelling van een algemeen spoor-en tramwegplan voor Zuid-
;Sumatra, wordt bmogd zoowel aan particulieren als aan de Regeering
