- 165
ralisantcar notre artillerie n'a jamais réussi a démonter une de-
ces pièces tandis que la rapidité de son feu nous a souvent cause
de grandes pertes."
Nu zou het even gemakkelijk vallen een reeks van afkeurende
oordeelen over pom-poms uit de litteratuur over den Zuid-Afri-
kaanschen oorlog bijeen te verzamelen als een groot aantal lof
tuitingen. Het is echter opvallend, dat de gunstige beoordeelin
gen steeds de uitwerking roemen, terwijl de veroordeelingen al
tijd berusten op het te groote gewicht en het haperen van het
mechanisme. Een goed voorbeeld hiervan levert de bloemlezing
in het Schweiz. Zeitschr. für A. u. G. (1) van oordeelvellingen in
Engelsche couranten. Daarom hebben wij hier door het aanprijzen
van een mei-automatisch kanon getracht de gebleken nadeelen te
ontgaan, terwijl de vermindering van vuursnelheid van 250 tot
26 schoten in de minuut, zooals reeds opgemerkt werd, in de
practijk niet nadeelig zal werken, reden waarom de gunstige uit
latingen omtrent de uitwerking van pom-poms ook voor ons ka
nonnetje zullen gelden.
Gaston Moch schreef in 1892 (2), de profetie van kolonel Lang-
lois besprekende, dat de techniek nog niet ver genoeg gevorderd was-
om een klein kaliber snelvuurveldkanon te leveren, maar: „Le jour
„ou cette arme sera trouvée, si réellement la tactique qui lui cor
respond se montre, a 1' expérience, supérieure a celle des canons
„actuels, 1' artillerie aura franchi une de ces étapes décisives qui
„justiflent, qui exigent même tous les sacrifices. Rien ne servirait
„alors d'avoir adopté, fut-ce la veille des perfectionnements de dé-
„tail, seuls possibles pour le moment. Tout serait a recommencer-
„on se trouverait dans la situation des pays qui ont dü abandon-
„ner leur fusil a répétition de 11 m. m. a peine construit, pour en
„adopter un de petit calibre, avec cette aggravation que la dépense
„serait beaucoup plus forte".
Wij gelooven en hebben beproefd het hier aan te toonen, dat
die dag thans voor berggeschut is aangebroken en wel op het
voor de Indische artillerie gunstige tijdstip, dat zij nieuw ma
terieel beproeft, zoodat de groote kosten, waarvoor de Fransche
schrijver vreesde, hier niet gemaakt behoeven te worden. Berg-
(1) „Die Pom-Poms im Tranavaalkriege". Heft 5 1901.
(2) Rev. d'Art. tome 40 3e livr. p. 261.