227
In de laatste jaren is naast Krupp in Duitschland Ehrhardt op
getreden; hij tracht Krupp de alleenheerschappij in de Germaan-
sche rijken van het vasteland te betwisten. In de hitte van den
daardoor ontstanen strijd wordt voor het groote publiek een tipje
van den sluier opgelicht, waarachter de fabrikanten hunne ma
chinaties verbergen; nu wordt een weinig bekend, hoe sommige
gezaghebbende schrijvers eigenlijk slechts verkapte agenten zijn.
Zoo leze men slechts den onverkwikkelijken pennestrijd tusschen
de heeren Leydhecker en Affolter in het Schweiz. Zeitschr. f.
A. en G-. in 1900 en 1901. Maar niet alleen schrijvers, ook
redacties schijnen geïnteresseerd te zijn. Zoo vindt men in het
Kriegt. Zeitschrift nergens eene beschrijving van het Ehrhardt
materieel; toch lijkt dit eenige Duitsche vakblad daartoe aan
gewezen. Zoo wordt het Schweiz. Zeitschr. f. A. u G. in Yon
Löbell's Jahresberichte 1900 als „niet onpartijdig" gebrandmerkt.
Voor het Ehrhardt-materieel is in Zwitserland ook in gewone
couranten als de Züricher Post eene verbazende reclame gemaakt
de voorzitter van de commissie van rapporteurs in de Standerat
sprak zelfs van „die Konstruktion des Herrn Ehrhardt, der sich
durch eine laute und wir dürfen auch ruhig sagen durch eine
skrupellose Reklame besonders bemerklich gemacht hat." 1)
Krupp antwoordt nu door eene tegenreclame; het resultaat is
stukjes, zooals er één in de Illustrierte Zeitung van 16 Oct. 1902
stond, weezoet van stomme bewondering.
Alleen de tijdschriften met officieelen ruggesteun, de Revue
d'Art. en de Mittheilungen blijven onafhankelijk en geven on-
partijdig beschrijvingen van de producten van alle constructeurs
hoewel zij zich natuurlijk het meest tot de industrie van het
eigen land getrokken voelen.
Na het bovenstaande zal het duidelijk zijn, dat we huiverig
worden een bepaald systeem aan te bevelen, ook waar de proef
nemingen in verschillende landen, waar dezelfde fabrikaten mee
dongen, zoo verschillend zijn afgeloopen. Noorwegen besliste
voor Ehrhardt-materieel, in Zwitserland droeg Krupp de zege
weg, Spanje bestelde zoowel bij Krupp als bij Schneider-Canet.
Alleen het zou ons zeer spijten, als de Indische artillerie Krupp
1) Schweiz Z A. G. 8. 1901 S 320.
