4
openbaren, en dat voor de harmonische ontwikkeling van dit
leven eenzijdigheid moet worden buitengesloten. Zoodra men-
deze noodzakelijkheid uit het oog verliest, ontstaat er gemis aan
evenwicht, en de opleiding, hoe ernstig overigens ook opgevat,
moet, het kan niet anders, jammerlijk mislukken.
Kennis is macht, zegt het spreekwoord, maar men bedenke,
dat in macht dikwijls verraad schuilt. De wil moet haar weten
te beheerschen en leiden, zal zij practisch nuttig zijn. Dan
wordt oordeel gevormd, en dit staat hooger dan bloote geleerd
heid, omdat het de gave tot scheppen schenkt, maar ook tevens
doet inzien, dat, trots alle menschelijke kennis, voor ons het wezen
der natuur, ja zelfs het eigen bestaan, nog een boek blijft door
zeven zegelen gesloten, en daarom tot bescheidenheid dwingt.
Het komt ons zeer noodig voor hierop bij de behandeling van
het thans gekozen onderwerp speciaal te wijzen, wijl naar onze
meening de gansche officiersopleiding het hare er toe bijdraagt,
om menschen te kweeken, die aan zelfoverschatting lijden. Niet
alleen de zooeven bedoelde eenzijdige ontwikkeling geeft daartoe
aanleiding. In het leger heerschen nog maar al te veel begrip
pen, aan middeleeuwsche riddertijden ontleend, die oorzaak zijn,,
dat de offlcierswereld meent in aanzien een sport hooger te staan
dan hare maatschappelijke omgeving, en niet zelden wordt bij
de opleiding het beoefenen der z.g. militaire moraal juist hierin
voornamelijk gezocht, dat die begrippen door den aspirant moe
ten worden gekweekt en gekoesterd. Geen wonder is het dan
ook, dat de jonge lieden, nog geheel vreemd aan het werkelijke
leven en zonder ondervinding, in den waan komen, dat de offi
ciersuniform een bijzonder cachet van voortreffelijkheid mede
brengt, waardoor op het karakter een verkeerden stempel ge
drukt wordt, bij enkelen zóó diep, dat geen latere leiding,
zelfs de beste, in staat blijkt deze uit te wisschen of te laten
verdwijnen.
Moesten we ons oordeel formuleeren in een voor 't algemeen
geldende uitspraak, we zouden zeggende 2e luitenant laat zich
niet gemakkelijk leiden; een te hooge dunk van eigen kennis
en positie staat hem dikwijls in den weg.
Hiermede willen wij niet beweren, dat elke poging om tot
practische bruikbaarheid te vormen vruchteloos zal zijn. De
