272
III. Men plaatst het richtvlak zoo goed mogelijk in de lijm
standplaats vuurmonddoel op de dekking in het punt R en richt
den kijker op het doel (zie fig. 9). Zij de stand van den nonius
b.v. 200. Men draait nu den kijker 180° 3140 verdeelingen)'
om en richt vervolgens op een wisscher W, die zoodanig op een
50 M. achter de batterij wordt opgesteld, dat deze nieuwe richt
lijn R W het achterstuk van den vuurmond ter hoogte van het
draagstuk voor het richtvlak snijdt.
Zij nu de stand van den nonius b.v. 3400, dan is dus W R P
3400 (3140 -f- 200) 60 °/00. Brengt men nu het richt
vlak op den vuurmond over, stelt men den nonius op 3200
(3140 60) en richt men nu op den wisscher, dan zal de lijn
0 3140 van het richtvlak, dus ook de zielas, in de richting
Y D' evenwijdig aan R D komen.
Men ziet hieruit, dat deze toepassing eigenlijk aan de methode-
der richttafel is ontleend.
Doordat men met het richtvlak zoo dicht mogelijk bij de lijn vuur
monddoel moet gaan staan, zal de hoek W R P klein zijn en be
hoeven we dus in de practijk geen correctie voor R p aan te brengen.
Beschouwen we nu het geval, dat het doel slechts van een
vóór- en zijwaarts gelegen punt te zien is. Hiervoor kan in de
eerste plaats gebruikt worden de methode door den heer Win
ter aangegeven, die voorgesteld wordt door fig. 6, behoorende
bij zijn opstel. Yoor de volledigheid wordt deze hier in't kort
behandeld.
IY. Zij Y de standplaats van den vuurmond en R die van
het richtvlak, terwijl D het doel is (zie fig 10). In R meet men
den hoek DRV. Is deze bekend, dan kent men ook zijn sup
plement D' V R. Door dus den vuurmond dit supplement
rechts van R om te zetten, komt hij in de richting V D.' Wil
men den vuurmond juist op het doel krijgen, dan moet dit sup
plement dus nog met een hoek verminderd worden, waarvan de
tangens gelijk is aan -y
doorlezen bleek mij, dat ook in Holland het richtvlak is ingevoerd (doch hier, evenals
bij den kijker Rooseboom,, met een cirkelrand, verdeeld in graden en minuten, blijkbaar
om in overeenstemming te blijven met den bestaanden tangentenboog). Het voorschrift
bevat behalve voor de richting, ook voor de waarneming en peiling vele wetenswaardig
heden, zoodat ik de bestudeering hiervan met aandrang durf aanbevelen.
