277
afstand vuurmonddoel ongelijk aan den afstand vuurmondhulp
richtpunt, n.l. indien het doel en het hulprichtpunt liggen op een
cirkelomtrek, die de vuurlijn der batterij raakt (zie flg 15]. Deze
cirkel is in werkelijkheid zeer groot, zoodat men gerust kan aan
nemen, dat de vuurlijn der batterij, die een deel der raaklijn M N
is, samenvalt met den cirkelomtrek. Verbindt men de stand
plaatsen V, V', V enz. der vuurmonden met het hulprichtpunt
H en het doel D, dan zijn dus de hoeken D V H, D V'H D V" H
enz. aan elkaar gelijk.
De vraag is nu de vuurlijn zoodanig te bepalen, dat zij raak
lijn wordt aan den cirkel, gaande door H en D.
Daartoe stuurt men twee manschappen met een baak van uit
V in de richting V D en V H en laat deze een afstand in die
richtingen vooruitgaan, zoodanig dat die afstanden evenredig zijn
met de afstanden van vuurmond tot hulprichtpunt en tot doel
(b. v. zooveel maal 5 pas, als die afstanden kilometers bedragen).
Stel, dat deze manschappen respectievelijk in h en d halt houden
en hun baak plaatsen, dan is de lijn h d evenwijdig met M N.
Immers driehoek V d h en driehoek V H D zijn gelijkvormig, dus
/HDV /hdV.
Verder is ook /:H D V M V H (staande op den zelfden boog)
dus M V H h d V, zoodat h d evenwijdig loopt met de
raaklijn M N.
De lijn M N kan nu eveneens met baken uitgezet worden, of
schoon de vuurmonden ook in de lijn h d opgesteld kunnen wor
den, daar dit slechts een zeer geringe fout veroorzaakt.
In vele gevallen zal deze methode (overgenomen uit de Revue
d'Artillerie afl. April 1901) niet toe te passen zijn, daar men dik
wijls aan een vaste vuurlijn gebonden is of de richting naar het
doel niet aan te geven is enz.
Doen deze bezwaren zich echter niet voor, dan stelt ze ons in
staat verschillende vuurmonden in de richting te brengen, zonder
berekening der evenwijdige correcties c. q. gewijzigd voor het te
ver zijdelings liggen van doel of hulprichtpunt.
Ook bestaat nu de mogelijkheid den hoek H V D van uit een
standplaats P (niet te ver buiten de batterij) in het verlengde der
vuurlijn op te meten, zoodat men dan direct den hoek weet, dien
•de vuurmonden t. o. z. van H moeten worden omgezet.
