284
Een ander middel is het spijkeren van latten langs de buiten
zijden der raden en den staart der affuit of het trekken van
krijtlijnen hierlangs.
Na ieder schot moet dan de vuurmond weer tusschen de
merkteekens gebracht worden.
In alle bovengenoemde gevallen moet de hoogterichting met
behulp van het quadrant gegeven worden.
Hiermede aan het einde mijner beschouwingen over de richting
bij de vestingartillerie gekomen, hoop ik iets te hebben bijgedra
gen om de kennis over dit onderwerp de vermeerderen. Veel mag
ik niet verwachten, want 't meerendeel van 't bovenstaande moetT
ten minste bij het onbereden gedeelte van het wapen, als bekend
worden ondersteld, aangezien hierbij reeds veelvuldig van het Hol-
landsche „"Voorschrift op den batterijdienst enz." wordt gebruik
gemaakt.
Van eene beschrijving der instrumenten heb ik mij, om niet te
uitvoerig te worden, onthouden. De in Nederland gebruikte zijn
toch bij ieder artillerist bekend, terwijl de heer Winter ons van het
richtvlak van Roijen een zoo duidelijke beschrijving heeft gege
ven, dat hier moeilijk iets aan toe te voegen zou zijn.
Zooals reeds in 't begin is gezegd, heb ik mijne beschouwingen
voornamelijk ontleend aan genoemd Hollandsch Voorschrift, de
Revue d'artillerie (1899-1900), 't opstel van den kapitein v. Roijen
in den Militairen Spectator 1896 en dat van den heer Winter in
n°. 5 van den jaargang 1902 van dit tijdschrift.
Semarang30 October 1902.
L. Willëmse.
2de Luit7", der Artillerie.
