328
schoenendragenden zonder bezwaar, doch na de noodige oefening,
werken en wel gewoonlijk in. knielende, zoo noodig in liggende
houding (in welk geval alleen er sprake van kan zijn, dat ieder
man voor zich of zijn nevenman een kleine dekking opwerpt).
Tegenwoordig kunnen alleen schoenendragenden in staande hou
ding de grootste voordeelen met de schop behalen. Waar nu de
tijden voorbij zijn, dat men achter groote en zware dekkingen
zijn heil zocht tegen vijandelijk vuur, en „onzichtbaarheid" een
eerste vereischte is geworden, hetgeen een gering commandement
insluit, is de waarde van de schop, wat grondverzet aangaat,
veel verminderd. Nu er in werkelijkheid hoogst zelden in 't
bereik van het vijandelijk vuur staande zal worden gewerkt
('s nachts), zal zij de draagbare schop niet meer overtreffen. De lange
steel, welke een gemakkelijk ver weg- en opwerpen der aarde
mogelijk maakte, heeft nu geen beteekenis meer. Men zal de
compagnie van een grooter aantal draagbare schoppen, pikhou-
weelen en bijlen kunnen voorzien, waardoor de 9 koelies per
compagnie vervallen en tot andere doeleinden kunnen worden
gebruikt.
De pionieroefeningen in tijd van vrede zullen bij invoering
der draagbare schop op elk gewild oogenblik tegelijkertijd met
andere oefeningen gehouden kunnen worden en dus weinig van
de werkelijkheid behoeven te verschillen. De uitkomsten, welke
men in tijd van vrede heeft verkregen, zullen weinig met die
in tijd van oorlog verschillen en leveren dus een betrouwbaren
maatstaf op, hetgeen in sommige gevallen van veel belang kan zijn.
Alles samenvattende, kom ik tot het besluit, dat de draag
bare schop in alle mogelijke opzichten de voorkeur verdient.
Het is wel jammer, dat in Indië over 't algemeen de grond
niet zacht is te noemen, zoodat draagbare pikhouweelen in
voldoende hoeveelheid moeten aanwezig zijn om de harde aard
korst los te maken.
Een groot bezwaar is dit overigens niet, evenmin als dat door
invoering van de draagbare schop de kapmessen voor een groot
gedeelte zouden moeten vervallen; daarvoor- kunnen eenige draag
bare handbijlen worden medegevoerd.
Welke schop en welk pikhouweel komen daarvoor nu in
aanmerking