408
Een groot voordeel, dat de Boeren boven ons handen, waardoor
een half dozijn hunner vuurmonden in staat was het tegen een
gelijk aantal Engelsche batterijen vol te houden, was de volmaakt
onzichtbare opstelling hunner vuurmonden.
De Boer zorgde allereerst voor gezichtsdekking; de Engelsche
batterijcommandant stelde zijn geschut ongedekt op in een rechte
lijn met gelijke tusschenruimten, de kanonnen op zoodanigen af
stand van elkander, dat een G-.K., tusschen twee stukken invallend,
de bedieningsmanschappen van beide buiten gevecht kon stellen.
Somtijds is het voor den aanvaller onvermijdelijk om zich in
open terrein op te stellen, doch het mag, indien de artilleriecom
mandant besloten is zijn vuurmonden gedekt op te stellen, een
zeldzaamheid heeten, als niet een kleine golving in het terrein,
eenig struikgewas, of andere dekking gevonden kan worden.
Ik heb een Eugelsche batterij onder hevig vuur van onzichtbare
tegenstanders in de open vlakte opgesteld gezien, terwijl een hon
derdtal M. verder een hooge maïsaanplant dekking bood. Stout
moedigheid is aan dit optreden niet te ontzeggen, maar menig
een heeft het met zijn leven betaald.
Het kan voorkomen, dat artillerie elke gedachte aan zelfbehoud
moet ter zijde stellen, doch een der lessen van den oorlog is, dat
niemand blootgesteld moet worden aan het vuur, dan wanneer
dit strikt noodig is.
Een andere opvatting, wellicht in Europeesche oorlogen gerecht
vaardigd, had voor ons nadeelige gevolgen n.l. de weerzin om een
batterij te splitsen. In menig geval waren de troepen voor ern
stige verliezen gespaard gebleven, als ze hadden kunnen beschik
ken over een enkelen vuurmond. Minder dan een batterij van
zes stukken werd, helaas, niet bij een troepenmacht ingedeeld.
De Boeren zonden hun kleine afdeelingen met één vuurmond
uit, wij zonder zulk een wapen, waardoor we bij eene ontmoeting
steeds in het nadeel waren.
Een ander punt is zoo pijnlijk om aan te roeren, dat men ge
neigd zou zijn er over te zwijgen, lezen we verder, ware het niet
van te veel gewicht, n.l. het gevaar, dat de artillerie op de eigen
troepen vuurt, wat in dezen oorlog herhaaldelijk voorkwamhet
gebruik van uitstekende kijkers is een der middelen om dit te
voorkomen.