413
Daarom is het niet hetzelfde of gewonden verkregen worden
door het onhoorbaar naderend geweerprojectie], of door een met
veel geraas springende G., omdat het eerste niethet laatste wel
door velen opgemerkt wordt en daardoor nadeeligen invloed uit
oefent. Hiermede moet rekening worden gehouden en niet met
de gaten in de schijven alleen.
De moreele factoren dienen daarom bij de bewapening en op
leiding van den troep een groote en voorname rol te spelen. Dat
dit nog niet geschiedt, komt, omdat bij vredesoefeningen de, in
den oorlog het meest op den voorgrond tredende, moreele invloe
den niet in rekening kunnen worden gebracht. In den oorlog
merkt een ieder ze opheeft dit bovendien verrassend plaats, dan
oefenen ze grooten invloed ten kwade uit.
Ten slotte volgen hier nog de woorden, waarmede de schrijver
zijn brochure besluit:
„Betrachtungen dieser Art dürften durchaus geëignet sein, den
kleinkalibrigen Granatgeschützen die Wege zu ebnen, denn sie
geben ein treffliches Mittel an die Hand auf Knochen und Ner
ven zugleich zu wirken.
_Das leichte Granatgeschütz stellt sich also, von welcher Seite
man es auch betrachten mag, als eine kriegstüchtige Waffe dar
es ist beiveglich, einfach in seiner Handhabung, kraftvoll in seiner
Wirkung und eindrucksvoll auf die Nerven der Beschossenen
Ich glaube mich deshalb in der Behauptung nicht zu tauschen,
dass Geschütze dieses Typs ihren Weg um die Erde jedenfalls zu-
nachst über die Versuchsplatze machen werdendenn sie verdanken
ihr Entstehen nicht der subjektiven Anschauung Einzelner, sie
stellen sich vielmehr als eine Verkörperung technischer Konsequenzen
und als das Ergebnis der auf das Einfache hinzielenden geistigen
Entwicklung dar einer Entwicklung, die durch die wachsende
Komplikation der Lebensvorgange als ausgleichende Bestrebung
bedingt wird.
Het werk van H. C. Hillegas „With the Boer Forces" bevat
belangwekkende bijzonderheden uit den grooten strijd in Z. Afrika
eenige der belangrijkste gedeelten zullen hier volgen.
De schrijver zegt in zijn voorwoord, dat hij zich als dagblad-
