YOOR DE PRACTIJK.
Orienteeren met behulp van de zon.
De noot op bl. 15 van het voorloopig voorschrift voor den velddienst
uitgave 1902 is niet geheel juist, voor wat betreft het orienteeren met
behulp van de zon.
Juist in de uren tusschen 9 uur Y. M. en 3 uur N. M. kan men zich
goed orienteereu met behulp van de zon, omdat dan in den regel de lucht
niet bewolkt is. Men heeft zich daartoe slechts 22 le goed in het ge
heugen te prenten en er rekening mede te houden, dat de schaduw juist
naar de tegenovergestelde hemelstreek wijst dan waar de zon staat.
Door nu den voorsten man van eene patrouille slechts te zeggen hoe
hij moet loopen ten opzichte van zijn schaduwbeeld, en bijaldien hij te
gen de zon inloopt zijn achterman de richting te laten aangeven, zal men
zien, dat een dergelijke patrouille veel minder van de aaugegeven hemel
streek afwijkt dan een patr.waarbij de comdt. met een zakkompas in de
hand loopt
Het is mij in de practijk gebleken, dat zoowel de Europeanen als de
inlanders er in zeer korten tijd aan gewennen om zich op die wijze te
orienteeren en veel beter de richting houden en vooral veel vlugger voor
uitkomendan wanneer men hun een zakkompas in de handen geeft.
Men beproeve het slechts
Onderluitenant.
Wenken voor den strijd tegen den inlandschen vijand.
Terecht werd in de comd's. order van 15 Mei '02 No. 69 reeds vroeger
aangehaald gezegd, dat een goede spionnendienst een volstrekte ver-
eischte is.
Spionnen en gidsen hebben we in het tegenwoordig stadium van den
Atjehoorlog brood noodig, want zonder hen is 't ten eenenmale onmogelijk
om in het zoo reusachtig gebied (waaronder de diepste wildernissen tot
midden in de Grajoelanden) de schuilplaatsen op te sporen van die hoof
den en geestelijken, die het verzet blijven voeden, die de bevolking door
't geven van onjuiste voorstellingen gekant maken tegen de registratie
en die slechts eene gelegenheid afwachten om in eenige minder bewaakte
streek het verzet te doen herleven.
