454
oorzaak, dat weer 't groote voordeel van lichtheid verloren ging.
en dit geschut in werkelijk moeilijke terreinen niet meer werd
meegevoerd (Bali, Sumatra's en Borneo's Westkust en in het Pa-
lembangsche). Weer ging men nu zoeken naar materieel, dat licht,,
stevig en eenvoudig was en gemakkelijk te vervoeren, ook langs-
zeer nauwe wegen; op snelheid van beweging en groote manoeu
vreervaardigheid werd minder gelet. Het oog viel toen op den
„obussier de montagne de 12 cM." met bijbehoorende affuit, waar
mede de Fransche bergartillerie goede resultaten had verkre
gen; dit materieel werd daarbij op lastdieren vervoerd, maar kon
ook door paarden worden getrokken. De proeven in 1850 hier
genomen met draagossen als lastdieren mislukten, zoodat werd
besloten voorloopig de paardenbespanning in te voeren, hetgeen
wel voldeed. In 1855 werd de invoering goedgekeurd; de affuit
werd later nog meer geschikt gemaakt voor het vervoer door
menschen door het aanbrengen van korte handboomen (1865).
Deze zelfde affuit bleef behouden bij de verwisseling van den 12
cM. (glad) tegen den getrokken 8 cM..
Dat men het denkbeeld, het zoogenaamde bergmaterieel ook:
op draagdieren te vervoeren, nog niet had laten varen, bleek uit
het in dienst stellen van muildieren. De in 1864 uit Zuid-Amerika
aangevoerde dieren voldeden niet wegens hun onhandelbaarheid
in '66 werd daarom het beginsel wederom aangenomen de berg
artillerie met paarden te bespannen. In '76 werd de proef met
muildieren, thans uit Syrië en China, herhaald; beide rassen vol
deden en in 1881 werd als beginsel vastgesteld vuurmond en
affuit der bergartillerie op muildieren te vervoeren. In '87 werd 't
8 cM. bergmaterieel vervangen door het thans nog in gebruik,
zijnde 7,5 cM., waarvoor de model-affuit aan den Constructie
winkel was vervaardigd uit twee Kruppsche bergaffuiten (deze-
hadden minder voldaan, doordien ze te kort waren en bij het
vuren achterover sloegen).
De bovenaangehaalde naamsverandering van „draagbare affuit"
in die van „bergaffuit" was wel merkwaardig en zeker weinig
gegrond Het was toch zeker niet alleen het gebergte, dat dei-
artillerie zooveel moeilijkheden bezorgde bij het vervoer, veeleer
was het het drassige sawahterrein. Het zoeken naar licht, gemak-