475
dié öf uitsluitend bewapend is met de revolver of met het pionier
gereedschap kapmes, is schermen gymnastiek), kunnen evenzeer
vervallen, aangezien de bergartillerist voldoende gymnastische
beweging heeft door den aard der oefeningen.
Verder is men doende, om den dag der inspectiën nuttiger te
maken door alles, wat sleurgang en aankweeking van onmon
digheid is, daarbij te verbannen. Tijd, om den kanonniers de
bediening van het geschut te doen beoefenen, is er dus voldoende
te vinden.
Bij de practische oefeningen zal verder ook, desnoods door
uitbreiding daarvan, met de pom-pom het werkdadige vuur moe
ten worden beoefend.
Wat het personeel overigens noodig heeft, om het vaardig te
maken de pom-poms met succes tegen den inlandschen vijand
in het vuur te kunnen brengen, wordt het reeds eigen gemaakt
door de oefeningen met het berggeschut: marcheeren, handigheid
in het terrein, omgang met draagdieren, enz. Het spreekt van
zelf, dat men bij de marschen in het garnizoen de pom-poms
ook mee kan laten uitrukken.
Ais men nagaat, dat de beide pom-poms ter Samalangan expe
ditie onder waarlijk niet gemakkelijke omstandigheden goed vol
deden, dat de commandant was een zeeofficier, dat de bediening
uitsluitend bestond uit matrozen, dat de draagpaarden, voor zoo
ver deze benut werden, waren eenige willekeurige exemplaren
van den militairen transporttrein en de geleiders daarvan eenige
willekeurige dwangarbeiders, dan zal men mij zeker niet voor te
optimistisch houden, als ik aanneem, dat het personeel der berg-
batterijen, geoefend als boven werd aangegeven, in meerdere mate
nog zal voldoen, waar de zeelieden alleen ervaren waren in de
bediening der pom-poms.
Nu heeft de door mij voorgestelde wijze van indeeling der
pom-poms wel het nadeel, dat die vuurmondjes bij mobilisatie
van het leger niet zullen kunnen worden bediend, hetgeen men,
indien wij ze eenmaal hebben, toch ook gaarne zou zien, maar
dit geldt m.i. alleen voor de eerste periode van den oorlog, want
het is niet onwaarschijnlijk, dat dit personeel in een latere perio
de uit het alsdan elders vrijkomende wel te vinden is (marine
of vestingartillerie).