497
litaire opleiding, en die niet in staat geweest zouden zijn in een
Europeesch leger examen te doen voor den graad van korporaal.
Er waren er slechts drie, w.o. Cronjé, die militaire werken had
den gelezen. Voor den oorlog waren zij landbouwers en het
meerendeel hunner had nimmer gedacht als aanvoerder te zullen
optreden, totdat zij kort voor het uitbreken en ook tijdens den
oorlog daartoe werden geroepen.
Slechts Joubert, Cronjé, Ferreira en Meyer wisten lang te vo
ren, dat zij hun landslieden zouden aanvoeren, omdat zij in vo
rige oorlogen ondervinding hadden opgedaan.
Een van de hoofdoorzaken van het succes der Boerenmacht,
zegt hij verder, moet gezocht worden in het feit, dat de aan
voerders herhaaldelijk optraden in dat gedeelte van het land,
dat hun volkomen bekend was, zoodat zij in de meeste gevallen
geen andere voorlichting behoefden dan omtrent den toestand bij
den vijand. Onder die omstandigheden liepen zij weinig kans in
den val te worden gelokt, en hadden steeds gelegenheid een hin
derlaag te leggen.
Nog hadden de Boerenaanvoerders het voordeel van te beschik
ken over uitstekende kaarten van het oorlogsterrein, die twee
jaar te voren op last van het gouvernement door deskundigen
vervaardigd waren. Hun kaart van de omstreken van Ladysmith
was véél beter dan die der Engelschen, hoewel Ladysmith reeds
jaren de basis van het leger in Natal was.
Aan Joubert was het hoofdzakelijk te danken, dat de Boeren
zoo goed waren voorbereid. In de kracht van zijn leven was hij
ongetwijfeld een goed aanvoerder, doch toen hij in den laatsten
oorlog te velde trok, was hij bijna 70 jaar. Door den oorlog te
willen voeren zonder bloedvergieten, faalde hij in zijn pogen.
Toen generaal Meijer berichtte, dat ongeveer 80 Boeren ge
sneuveld en gewond waren in het gevecht bij Dundee, verweet
Joubert hem het verlies van zooveel menschenlevens en verbood
hem den op Ladysmith terugtrekkenden vijand te vervolgen,
daar dit nog meer verliezen na zich zou sleepen. Toen de Engel-
sche troepen in Ladysmith waren ingesloten en de weg naar
Durban zoo goed als vrij was, hield Joubert zijn troepen terug
en wilde het leven van een paar honderd burgers niet in de
waagschaal stellen.
