498
Hij deed slechts één poging om Ladysmith te vermeesteren,
doch het geringe verlies aan menschenlevens ging hem zoo zeer
ter harte, dat hij geen nieuwen aanval meer wilde toelaten.
Toen de oorlog dreigde uit te breken, was Cronjé op zijn hoeve
in Potchefstroom bezig de vechtwijze van Europeesche legers te
bestudeeren en de toepassing daarvan op den aanstaanden strijd
te overwegen.
Hoewel in menig opzicht een der beste aanvoerders van de
Boeren, was hij tevens de oorzaak van verscheiden nederlagen.
Hillegas meent dit voor een deel te moeten toeschrijven aan
zijn fatalisme.
Bij de behandeling van den terugtocht naar Bloemfontein zal
dit nader blijken.
Toen de Yrijheidcommando's Natal binnentrokken, bevond
Louis Botha zich .onder hen als gewoon burger. Na den slag
bij Dundee, waarin hij zich onderscheidde, werd hij gekozen tot
assistent-generaal van Meijer, en toen deze kort daarop ziek werd,
droeg hij Botha het bevel over. Toen kort daarop ook Joubert
door ongesteldheid belet werd het bevel te voeren, verzocht hij
Botha tot zijn plaatsvervanger te benoemen. In den aanvang
had hij weinig medewerking, daar de oude takharen niets van
zulk een jongen aanvoerder wilden weten. Na Colenso en Spion
kop begrepen dezen echter, dat de geschiktheid tot aanvoeren
niet uitsluitend met de jaren komt.
Op allen, die met hem in aanraking kwamen, oefende hij groote
aantrekkingskracht uit, zoodat hij spoedig de afgod van zijn land-
genooten werd, toen hij tevens bleek een uitnemend aanvoerder
te zijn; na Kruger was hij wel het meest populair.
Lukas Meyer ontving zijn eerste militaire opleiding van den
bekenden Zoeloehoofdman Dinizulu. Hij was de man, die de
uitnemende stellingen in de Biggarsbergen inrichtte, waarover
de militaire attachés hunne bewondering betuigden; Meyer had
nooit een boek over dit onderwerp gelezen.
Yan de Yrijstaatsche aanvoerders was Christiaan de Wet een
der bekwaamsten, zoowel als een der dappersten. Yoor hij aan
den strijd deelnam, was ook hij landbouwer en zijn eenige mili
taire kennis had hij opgedaan bij de bestorming van den Maju-
bahill van 1881.
