523
der grens feitelijk reeds te groot is, en dat het waargenomen
schot enkel slechts een gevolg daarvan is, dat het projectiel
eene sterke negatieve afwijking heeft gehad. Evenzoo is het
mogelijk, dat de grootste opzethoogte der grens feitelijk reeds
te klein is. In zulke gevallen heeft men gelijk ik het noem
eene schijnbare insluitingdie gewoonlijk tot veel tijdverlies en
munitieverbruik leidt.
Practicus. Dat is oud nieuws; het is eene bekende omstan
digheid, die lang en breed in de tijdschriften besproken is. Ge
neraal Rohne heeft daarop voornamelijk de aandacht gevestigd
en aangetoond, dat eene zoodanige falsche Gabelbüdung" gelijk
de Duitschers zeggen, veel vaker voorkomt dan men wel denken
zou. Ge hebt toch ook zijne studiën over dat onderwerp gevolgd?
Theoreticus. Zeer zeker, en ik moet er dadelijk bijvoegen, dat
de Generaal, zij het ook op vrij primitieve en zeer omslachtige
wijze, toch tot vrij nauwkeurige, en in elk geval bruikbare re
sultaten is gekomen. Hij is meer artillerist dan mathematicus
en het is jammer, dat hij geen betere hulpmiddelen te zijner
beschikking gehad heeft. Hij heeft daardoor het vraagstuk niet
algemeen, maar slechts voor bepaalde getallenwaarden kunnen
oplossen, met behulp van een tamelijk ruwe benaderingsmethode.
Ik zal U thans een algemeenen regel aan de hand geven, met
behulp waarvan ge de kans eener werkelijke insluiting steeds
gemakkelijk bepalen kunt. Hij is wel is waar niet meer zóó
eenvoudig als de drie voorgaande, maar toch gemakkelijk te
onthouden, terwijl ge bij de toepassingen eveneens slechts eene
tabel der waarschijnlijkheidsfactoren noodig hebt. Ge bepaalt
namelijk de grootte eener grens, waarvan de waarschijnlijkheids
factor gelijk is aan 't kwadraat van die uwer grens. De verhou
ding tusschen die beide grenzen is gelijk aan de kans eener wer
kelijke insluiting.
Practicus. Pas dien regel eens op een voorbeeld toe.
Theoreticus. Met genoegen. Laat ons maar een grens nemen
van 2 S50; zooals ge in uw tabel zult vinden, hoort daarbij de
waarschijnlijkheidsfactor 0,82 't Kwadraat hiervan is 0,6724, en
zooals ge zult zien, behoort deze factor bij een grens van 1,45 S50.
1 45
De kans eener werkelijke insluiting is bijgevolg 0,725.
