593
omdat ik van laatstgenoemde te weinig uitwerking tegenover den
buitenlandschen vijand verwacht. Bij hen is beweegbaarheid en
zeer terechtgeheel op den voorgrond gesteld, natuurlijk ten koste
van de uitwerking; tegenover den buitenlandschen vijand mag
men in dit opzicht niet zoover gaan. En nu schijnt het mij toe,
dat wij bergartillerie van het gewone type niet kunnen missen.
Waar uit den inhoud en de behandeling van de jaarlijksche be
grooting kan worden opgemaakt, dat een ernstige strijd gestre
den zal worden om den buitenlandschen vijand den toegang tot
het inwendige der Preanger Regentschappen te ontzeggen, zal
daarbij eene talrijke, moderne artillerie onmisbaar zijn; die artil
lerie moet talrijk zijn wegens het karakter, dat de oorlog dan
zal hebben, en zij moet bergartillerie zijn, omdat de oorlog zal
gevoerd worden in een terrein, waar veldartillerie niet altijd zal
kunnen optreden, terwijl de omstandigheden aan de beweegbaar
heid van die bergartillerie niet zulke hooge eischen zullen stel
len als gedurende een oorlog tegen een inlandschen vijand. Het
verschil in uitwerking tusschen beide voorstellen (6,5 cM. en 7,5
cM.) komt me nu te groot voor dan dat de batterijen van V. E.
H. de gewone bergbatterijen tegen den buitenlandschen vijand
met goed gevolg kunnen vervangen. En waar men alzoo bergbat
terijen van het gewone type noodig heeft, verdient het aanbeve
ling daarvoor hetzelfde kaliber te kiezen als voor de veldartillerie,
waardoor men zich de door mij genoemde voordeelen verzekert. (1)
Men kan natuurlijk van meening verschillen omtrent de waarde
dezer voordeelen, ze bestaan in elk geval, terwijl het m.i. volstrekt
niet uitgesloten is, dat gedurende den oorlog in de vlakte de berg
artillerie gebruikt wordt tot verhooging van de geschutkracht
van het daar vechtende leger. Juist bij een stelselmatigen terug
tocht, zooals Y.E.H. dien in het kort aangeeft (2), zal betrek
kelijk veel artillerie van groot voordeel zijn.
Het verschil in uitwerking tusschen beide ontwerpen moge uit
het volgende blijken:
Daar het voorgestelde kanon van 7,5 cM. voor snelvuur is
ingericht en dat van 6,5 cM. niet, zal men in dit opzicht van
eerstgenoemden vuurmond meer mogen verwachten. Dat snel-
(1) I. M. T. 1900 II blz. 401.
(2) I. M. T. 1902 II blz. 308" e. vlg.
Dl. I. 1903.
38
