631
Niet dat ik een mogelijkheid voorzie, dat de te Java genomen prooven
uitspraak zouden kunnen doen tusschen die meeningen, beide op oorlogs-
practijk steunend, maar wel, dat bindende bepalingen het gevolg ervan
zouden kunnen worden, bepalingen, die later misschien aan de zelfstandig
heid der aanvoerders zouden kunnen schaden.
Eerst sedert de laatste 5 jaren heeft men gebroken met de sleur om
steeds met een troep kookketels mede te geven. Eerst werd omgezien naar
een lichter materiaal, dat spoedig gevonden werd in de nooit volprezen
petroleumblikken, doch later lieten enkele colonnes ook deze thuis en
nam de man zelf een onderblik van een eetketel of wel een geëmailleerd
pannetje mede.
Deze laatste methode wordt nu bijna algemeen te Atjeh gevolgd, enkele
colonnes voeren nog een paar petroleumblikken mede tot koken van koffie,
maar overigens wordt alles in die pannetjes klaar gemaakt. De manschappen
voegen zich in den regel met 3 of 4 bij elkaar, een zorgt voor 't vuur,
een kookt rijst, een maakt sajor en een ander bakt vleesch of visch.
Slechts zeer enkelen getroosten zich de moeite van het medevoeren van
den in zwaar terrein zoo onhandelbaren middensoort kookketel en de model
braadpan, voorgevende dat eene goede vleeschvoeding onbestaanbaar is
zonder deze meubels.
liet grootste voordeel van het koken in kleine pannetjes is, dat ten
allen tijde de troep naar willekeur kan gesplitst worden, zelfs voor eenige
dagen; elke man toch draagt voor eenige dagen vivres en zijn kookgerei
bij zich, dus, zoolang de voorraad in den veldzak of op de vijandelijke
ladangs strekt, is de man gevoed.
Bij deze methode is bovendien het eten zeer vlug klaar en kan de
vermoeide soldaat spoedig zich ter ruste begeven, terwijl blijkt, dat bij
regenweer beter beschutting is te vinden voor de kleinere vuren, die de
menschen aanleggen onder primitieve afdakjes van bladeren voor zichzelf
gemaakt en waar zij niet meer onderuit behoeven te komen.
Zooals reeds gezegd, wordt door de voorstanders van gezamenlijke me
nage betere vleeschvoeding als argument aangehaald, volgens anderen
kan echter do vleeschvoeding ook bij de zelfbereiding zeer goed zijn.
Gebrek aan controle wordt aangehaald tegen de zelfkookmethode, te-
laat gereedkomen en daardoor het niet halen van eten door de reeds
slapende manschappen tegen de menagemethode.
Verspilling van vivres, tegen beide bereidingswijzen aangevoerd, kan
bij eenig toezicht in beide gevallen beperkt worden.
Dit kort overzicht van den stand van het vraagstuk zij thans voldoende;