774
uitwerking op ongedekte doelen, zoowel op de grootere als op de
kleinere afstanden, belangrijk toegenomen.
Een en ander zal ook in Indië gelden. Ik geloof echter niet,-
dat ik de plank ver mis sla, als ik beweer, dat het tegenwoordige
optreden op het manoeuvreterrein niet veel verschilt met dat
in den tijd, toen de infanterie nog met een verouderd stelsel be
wapend was. Evenzoo ben ik er van overtuigd, dat van het zwaar
bedekte terrein, dat althans zeker in den omtrek van Batavia te
vinden is, niet dat gebruik wordt gemaakt, dat ons tot op zekere
hoogte groote voordeelen moet verschaffen, vooral tegen een vijand,
die niet in dat terrein bekend is.
Zoolang men op marsch was, bleef men door den afstand van
de vooruitgeschoven troepengedeelten meestal vanzelf wel in het
bedekte terrein, ofschoon ik flankaanvallen heb bijgewoond, die
gemakkelijk hadden kunnen worden voorkomen door een behoor
lijke verkenning en die volgens mij in de werkelijkheid „succes
fou" zouden hebben gehad. Zoodra men in aanraking was met den
vijand, scheen men zich verder alleen te bekommeren om de be
paling van de taak, aan de verschillende troependeelen toegewe
zen hoe die taak verder technisch werd ten uitvoer gebracht,
dat scheen van minder belang. En dit lijkt me juist het moei
lijkste gedeelte van de opdracht.
Nadat men met elkander in aanraking was, hetgeen nagenoeg
altijd op zeer korten afstand gebeurde, werden de troepen in't
gevecht gebracht. Daarna dacht zich de leider veelal zijn taak
volbracht en „bevond" zich dan ergens, zonder op iets anders
af te gaan dan op berichten. En men zag dan ook rare dingen ge
beuren. Een bezette kampongrand maakte den indruk van een
boomtak waarop mieren loopen. Onophoudelijk zag men man
netjes heen en weer gaan, in hun oordeelkundige uniform prach
tige silhouetten vormend in dien rand, waar men in gewone om
standigheden moeite zou hebben zich zichtbaar te maken. Een
ieder die heen en weer moest deed dat liefst in den rand, ging
of kroop niet eerst een eind achteruit. En wat maakt juist een
troep meer zichtbaar dan beweging?
De schutters waren slechts weinig gedekt. Bijna zonder uitzon
dering hadden ze zich maar ergens neergeplakt, en als ze nu maar
op een rijtje lagen mochten ze daar blijvendat hun halve romp
