875
Vóór dien tijd ontvingen ook zij vivres in natura. Zooals bekend
is bestaat het ration voeding (zie tarief No. 40 9) bij de hos
pitalen uit vier artikelen d.i. rijst; als dierlijk voedsel gedroogde
visch, of dengdeng of rund- of buffelvleesch of versche visch; groen
ten en zout. Zij hebben dus geen recht op brandhout en geld
kregen zij niet in handen, want te Soerabaia ontvangen zij sirih
in natura. Er was niemand aangewezen om voor hen te koken
en zelf hadden zij daarvoor geen tijd. Maar zij konden hun rijst
en vleesch toch niet rauw nuttigen; hoe dit raadseltje op te lossen?
De dwangarbeiders deden dit op de volgende manier.
Zij verkochten de vivres, kochten voor het daarvoor ontvangen
geld in den loop van den werktijd zoo min mogelijk voedsel,
de rest gebruikten zij voor zakgeld om te kunnen dobbelen, en
bij terugkeer in de gevangenis vulden zij hun maag met de
restantjes eten die hun kameraden hadden laten staan.
Adam.
Dl. II. 1908.
57