1223
overzien en te bestrijken, kan na weinig omvangrijke opruimin
gen de weg landhuis G-andaria—Pasanggrahan op enkele punten
worden waargenomen en wordt de terugtocht over de rivier
verzekerd. Wel blijft het een nadeel te achten, dat deze terrein
afscheiding in den rug is gelegen, maar de bevelhebber moet dit
nadeel zooveel mogelijk opheffen door het doen maken van eenige
overgangen, waartoe niet veel tijd wordt vereischt omdat de
rivier wel diep ingesneden, doch hare breedte gering is. Een
ander nadeel van de stelling, de ligging van kampong Tanah
koesir- N. op korten afstand van den rechtervleugel, kan gedeel
telijk worden opgeheven door het doen opruimen door de bevol
king van het lage hout en de huizen in deze strook, beter nog
door dit gedeelte te doen bezetten. Ik zou aan deze laatste op
lossing de voorkeur gevenmaar hoe omtrent deze aangelegen
heid ook worde beslist, in beide gevallen zal het noodzakelijk
zijn om eene troepenafdeeling zoodanig op te stellen ten Zuiden
van het vooruitgeschoven gedeelte, dat deze den Z. W. rand van
kampong Doekoe zal kunnen bestrijken.
Wat de artillerie aangaat, zij zou om rechtstreeks te kunnen
richten in of nabij de infanterielinie moeten worden geplaatst, het
geen in het algemeen moet worden vermeden. Met het oog op een
mogelijken terugtocht zou in de eerste -plaats hare opstelling op
den linkerrivieroever gewenscht zijn. Hiervan moet echter wor
den afgezien omdat de begroeiing aldaar het uitzicht geheel be
lemmert en de opruimingen, noodig om hierin verbetering te
brengen, te veel tijd zouden vereischen.
In verband met de vermoedelijke aanvalsrichtingen, die door
de kampongs Paninggaran of Doekoe voeren, zullen geschut-
opstellingen moeten worden aangelegd op de Z. W. helling van
de terreinverhevenheid ten W. der spoorbaan, daar waar de weg
van Tanah koesir- N. haar ontmoet, en nabij het rijpad tusschen
de beide Noordelijke deelen van Tanah koesir-West.
Eerstgenoemde, in welker nabijheid de batterij gedurende den
nacht zal worden gelegerd, heeft het voordeel dat daaruit de
terugtocht zonder veel bezwaar zal kunnen geschieden. Met
het oog hierop zal van uit de tweede opstelling het voetpad
door Paboearan en de overgang in die kampong voor artillerie
geschikt moeten worden gemaakt, terwijl alle voertuigen enz. die